کنترل احساسات در بازار بورس چگونه است؟

ارسال شده در توسط احسان رباط جزی
کنترل احساسات در بازار بورس

معامله گری اصولی در بازار بورس بسیار حائز اهمیت است. معامله در بورس در بسیاری مواقع میتواند فریبنده و دلهره آور باشد. دقیقا در همین زمان هاست که کنترل احساسات در بازار بورس میتواند راهگشا و کمک کننده باشد. کنترل احساسات در بازار بورس همچنین میتواند احساساتی مثل امید، طمع، ترس، تعصب، جاماندگی از بازار و یا پشیمانی را به بهترین شکل کنترل کند. به عنوان مثال وقتی ما روی سهمی تعصب داشته باشیم و به موقع از آن خارج نشویم، مطمئنا متضرر خواهیم شد و یا اگر در زمان خرید یا فروش طمع کنیم، امکان دارد بخشی از سودمان را از دست دهیم و یا حتی ضرر کنیم. پس آموزش کنترل احساسات در بازار بورس بسیار کاربردی است و باید در این مطلب آن را یاد بگیرید.

کنترل احساسات در بازار بورس

در صورتی که بر خود و احساساتتان کنترل لازم را نداشته باشید، معمولا در انجام معاملات اشتباه می کنید و بعضا با شکست مواجه می شوید و دوباره با احساس درماندگی بیشتر به سراغ معاملات بعدی خواهید روند و این روند مثل چرخه‌ ای معیوب در زندگی‌ تان پیش خواهد رفت تا علاوه بر از دست دادن سرمایه‌ هایتان، دیگر اعصاب و روانی سالم نیز برای‌ شما نماند. اما در صورتی‌ که مهارت‌ های لازم برای تسلط بر احساسات خود را به دست آورید، چرخه منفی بر عکس شده و معامله موفقی را خواهید داشت و همین امر به افزایش اعتماد به نفس‌ شما منتهی می شود و از نظر روانی در موقعیت خوبی قرار می گیرید و دوباره مسلط بر احساساتتان، معامله خواهید کرد و رفته رفته به یک بازیکن حرفه‌ ای در معامله‌ گری تبدیل خواهید شد.

حتما برایتان جالب است : کنترل هیجانات در بورس با روش های ساده

مثل معروفی است که می‌ گویند شانس خوب برای بازیکن خوب اتفاق می افتد. یعنی در هر بازی که انجام می‌ دهید، درست است که شانس دخیل است ولی هر چقدر که خوب عمل کنید، طبیعتا احساس خوبی نسبت به خودتان خواهید داشت و احتمال بردتان در بازی‌ های آینده نیز افزایش خواهد یافت.

سرمایه گذاران احساسی چه ویژگی هایی دارند؟

  • 1) سرمایه گذار احساسی با کاهش اندک قیمت سهام آن را به فروش می رساند و توان پذیرش قرمزی مقطعی سبد سهامش را ندارد.
  • 2) سرمایه گذار احساسی به صورت 24 ساعته اخبار سیاسی و اقتصادی را رصد می کند و با اخبار خوب سهام خریداری می کند و با اخبار بد سهام خود را به فروش می رساند.
  • 3) سرمایه گذار احساسی به دلیل سودی که هنوز محقق نشده خوشحال می شود! به عنوان مثال سهمی را در قیمت 100 تومان خریداری می کند و در رویای خود سهم را در قیمت 200 تومان به فروش می رساند خوشحال است و احساس غرور می کند.
  • 4) سرمایه گذار احساسی برای زیان قطعی نشده ناراحت می شود. این واقعیت وجود دارد که تا وقتی که سهمی را به فروش نگذاشته اید، زیانی هم متحمل نخواهید شد.
  • 5) سرمایه گذار احساسی به صورت روزانه و مداوم قیمت سهام را مورد بررسی قرار می دهد و مدام با افزایش قیمت سهم خوشحال و از کاهش قیمت سهم ناراحت و افسرده می شود.

 کنترل احساسات در زمان معامله به چه صورت است؟

نقش احساسات در بورس بسیار حائز اهمیت است و در بحث روانشناسی خرید و فروش جای می گیرد و این در حالی است که معمولا معامله گران بیشتر به یادگیری مباحث تحلیلی علاقه دارند اما باید توجه داشته باشند که بدون تسلط بر مباحث روانشناسی معاملات، پازل موفقیت در بورس تکمیل نمی شود و اغلب نتیجه خوبی را از خرید و فروش هایشان کسب نمی کنند.

وقتی صحبت از معامله‌ گر حرفه‌ ای به میان می آید، منظور معامله‌ گری است که دقیق و منضبط است و احساسات خود را به خوبی شناخته و آن‌ ها را می‌ تواند در زمان معامله به خوبی مدیریت کند. شاید این طور فکر کنید که جمله‌ ای بسیار ساده و منطقی را عنوان کردیم ولی در هنگام معاملات خواهید دید که تمام احساسات از جمله یاس و ناامیدی، در زمان خرید نامناسب و حرص و طمع در زمان فروش سهام و در کل احساس درماندگی و شکست در صورت انجام معامله با ضرر، به سراغ‌ شما خواهد آمد و اجازه تصمیم گیری درست را از شما خواهد گرفت.

نقش احساسات در بورس و تغییر عادات چیست؟

این را بدانید که فضای معامله‌ گری فضایی کاملا جداگانه از فضایی اجتماعی است که در آن زندگی می‌ کنیم. در جامعه، ما یکسری باید‌ها و نباید‌هایی را داریم که باید بر اساس اصول و مقررات عمل کنیم تا شهروند خوبی باشیم اما بازار سرمایه به این شکل نمی باشد و بازار کاملا باز و آزادی است و شما می‌ توانید هر صورتی که دوست دارید در آن چارچوب‌ های کلی که محدودتان نمی‌ کند، فعالیت کنید.

حتما برایتان جالب است : فوت و فن خرید سهام در بورس ایران

به این منظور که از روند کار بازار اطلاع یابید، کافی است خودتان را در اقیانوس تصور کنید که با وسعتی که دارد بدون اینکه شما بخواهید بالا و پایین می‌ رود و حتی متوجه حضورتان نیز نمی‌ شود بنابراین بسیار کوچکتر از آن هستید که بتوانید بر آن تاثیری بگذارید. اقیانوس نه عمدا می‌ خواهد که به شما صدمه بزند و نه نگران آسایش و راحتی‌ تان است. این شما هستید که در اقیانوس برای اهدافی که دارید مثل صید کردن و یا پیمودن مسیر و هر منفعت و سودی که دارید باید خودتان را با آن هماهنگ نمایید.

برای مثال تلاش کنید گرداب‌ ها و تلاطم‌ هایی که دارد را بشناسید و از آن‌ ها دوری کنید تا سریع‌ تر و راحت‌ تر به منافعی که دارید دست یابید، در غیر این صورت به سادگی غرق خواهید شد. بازار بورس هم دقیقا به همین صورت است، هم به شما امکان کسب میلیاردها تومان سود یا میلیاردها تومان ضرر را می‌ دهد و این شما هستید که با عادت‌ هایی که دارید و رفتارهایی که بر طبق عاداتتان نشان می‌ دهید انتخاب می‌ کنید که سود یا ضرر را نصیب خودتان کنید، بنابراین هر چه مسلط‌ تر و حرفه‌ ای‌ تر رفتار کنید، پاداش بیشتری برای شما به ارمغان می آید.

نقش احساسات در بورس و لزوم تمرین جهت کسب مهارت بیشتر

افراد بسیار زیادی را می‌ بینم که معاملات زیادی را انجام می‌ دهند، ولی در 90 درصد آن ها با ضرر مواجه می‌ شوند و یک بار با خودشان فکر نمی‌ کنند تا به صورت ریشه‌ ای مشکل‌ شان را حل کنند و البته این را هم باید در نظر داشته باشید که هر چه بیشتر به روش غلط، معامله انجام داده باشید، برای شما سخت‌ تر است تا به راه صحیح بازگشته و خودتان را به رفتار صحیح عادت دهید و معامله‌ گرانی که تازه شروع کارشان است و قصد دارند با آگاهی کامل و تسلط نسبی بر دانش، وارد بازار شوند پیشرفت مناسب‌ تری دارند و نتیجه لازم را زودتر کسب خواهند کرد.

کسب مهارت‌ های روانی و ذهنی هم به کسب مهارت‌ های جسمانی شباهت دارد. به همان صورت که ما برای داشتن بدن ورزیده و مناسب به ورزش‌ های گوناگون مانند بدنسازی و … روی می‌ آوریم و به صورت مداوم و طی چند سال آن ها را در برنامه های خود می گنجانیم، کسب مهارت‌ های ذهنی و روانی هم مستلزم صرف زمان و تمرین‌ های مناسب است و نباید این طور انتظار داشت تا در زمان بسیار کم نتیجه مطلوب را کسب نمایید. البته مطمئنا در روند کار و تسلط بر ذهن و احساسات، نتیجه آن را در معاملاتتان خواهید دید و این شور و شوق شما را برای ادامه کار بیشتر خواهد کرد. در ادامه 7 راهکار طلایی در مورد کنترل احساسات در بازار بورس را توضیح داده ایم؛

1) با خودتان روراست باشید

بعضی از کارشناسان بر این باورند که برای کسب اعتماد به نفس ابتدا باید خودتان را کامل بشناسید. نقاط قوت و ضعف و همچنین اولویت های خود را شناسایی کرده و آن ها را در نظر بگیرید. سرمایه گذاران می بایست محدودیت های خود را بشناسند و همچنین باید بدانند آیا می توانند احساسات خود را کنترل کنند و یا توانایی داشتن انضباط را دارند یا خیر. به منظور آزمایش کنترل احساسات در سرمایه گذاری بایستی  بررسی کنید و ببینید که وقتی بازار یک درصد رشد داشته و یا یک درصد کاهش داشته واکنش شما چیست؟ ببینید میخواهید سهام را به فروش برسانید یا خیر. آیا می توانید احساسات خود را تحت کنترل داشته باشید یا خیر.

حتما برایتان جالب است : کاربرد تحلیل تکنیکال در بورس + ناگفته های تحلیل تکنیکال

ولی به صورت کلی دیدگاه بلند مدت همیشه از فراز و نشیب های بسیاری در بازار برخوردار است که طی ماه ها و یا سال ها به طول می انجامد، لذا بررسی اولین نشانه ها برای فروش یک سهام که افزایش یا کاهش داشته می تواند برای شما درس بزرگی باشد. چنانچه دو احساس در سرمایه گذاری وجود داشته باشد که فرد را ترغیب به تصمیم گیری کند، فکر میکنم ترس همیشه قدرت بیشتری دارد. ترس از دست دادن پول و ترس بد شدن شرایط که روند تصمیم گیری درست در هر سرمایه گذاری را می تواند با مشکل مواجه کند.

2) شبیه به یک ربات عمل کنید

شاید بتوان احساسات را در رژیم غذایی، ورزش و یا روابط اعمال کرد ولی چنانچه قصد دارید به یک سرمایه گذار بلند مدت تبدیل شوید، بایستی مانند یک ربات رفتار کنید. به بیانی دیگر اهداف خود را از پیش مشخص نمایید و به آن ها پایبند باشید.

کنترل احساسات در ترید

شما به فراز و نشیب احتیاج دارید تا بتوانید احساسات خود را تا آنجا که امکان دارد از خود دور نمایید. پیش از شروع تجارت، اهداف خود را تعیین فرمایید. چنانچه تجارتی که آغاز کرده اید که از ابتدا کار غلطی بوده است، بهتر است از آن خارج شوید (برای فروش آن اقدام کنید). ولی چنانچه در این تجارت کسب سود هم کرده اید، بهتر است احساسات خود را تحت کنترل داشته باشید.

3) با فناوری دوست باشید

امکان دارد شما جزو آن دسته افرادی باشید که در سرمایه گذاری دچار توقف ذهنی می شوید و یا شاید هم به تجارت های سنتی علاقه مند هستید، ولی همین حالا هم می توانید از تلفن خود استفاده نمایید و اطلاعات مربوط به سرمایه گذاری را به سادگی داشته باشید. تلاش کنید کمی منظم تر شوید. برنامه های تلفن همراه می توانند به شما در هشدار و آلارم دادن کمک شایانی نمایند و وقتی به عنوان مثال زمان شروع بررسی وضعیت قیمت هاست از این طریق اطلاع پیدا کنید. این امکان می تواند به شما در مدیریت اهداف در کسب سود و یا زیان در موقعیت های گوناگون به شما کمک کند. حتی با این روش می توانید نمادها و شاخص ها را مشاهده کنید و نوسانات قیمت را به راحتی مورد بررسی قرار دهید.

یکی از مزیت های خوب فناوری این است که چنانچه دچار فشار روانی می شوید، می توانید دست کم همان لحظه دست به کار شوید. یعنی چنانچه روی قیمت 1500 تومان عصبی شدید می توانید به راحتی اقدام به فروش سهام کنید. همچنین چنانچه قصد دارید احساسات خود را نادیده بگیرید، می توانید با کمک فناوری حد اقل به یک فعالیتی مشغول شوید. به عنوان مثال تلاش کنید یک سیگنال هشدار دهنده تنظیم کنید که وقتی قیمت سهام به 1550 تومان رسید متوقف شود و شما را مطلع کند.

حتما برایتان جالب است : خرید سهام قبل از مجمع | خرید سهام قبل از مجمع افزایش سرمایه

چنانچه این کار هم کفایت نکرد، می توانید یک گام دیگر بردارید و دستور توقف بدهید. چنانچه توانایی این را ندارید که ذهنیت آشفته خود را کنترل نمایید، می توانید یک دستگاه توقف دیجیتالی را جایگزین فرمایید، ولی این نکته را باید در خاطر داشته باشید که استفاده از دستور توقف نمی تواند اجرای آن را تضمین کند، به خاطر این که بعد از فعال سازی دستور توقف، این سفارش با سایر سفارشات بازار وارد رقابت می شود.

4) عاشق سرمایه گذاری های خودتان نشوید

سرمایه گذاران دوست دارند با دارایی های خود شناخته و تعریف شوند. شاید این یک تصمیم ناخودآگاه باشد. برخی افراد وجود دارند که با خود می گویند؛ من این سهام را خریده ام، بنابراین حتما سهام خوبی است، لذا چنانچه قیمت آن پایین بیاید بایستی پول بیشتری برای آن بپردازم چرا که ارزشش را دارد. وقتی اشخاص به دلایل عاطفی عاشق سرمایه گذاری خود می شوند، به سادگی علایم هشدار دهنده در مورد کاهش ارزش را نادیده خواهند گرفت و با خود می گویند این بار متفاوت است.

من می دانم که دوباره قیمت با افزایش روبرو خواهد شد، ولی در حقیقت تنها چیزی که در اینجا تفاوت دارد این است که شما می توانید پول بیشتری از دست دهید! همچنین شروع نکنید به شکایت از سرمایه هایی که از دست داده اید. اینها تنها سهام و اوراق قرضه هستند نه انسان. صرف این که شما سهامی را از دست داده اید، بدین معنی نیست که بازار سهام به شما بدهکار است. آنچه را واقعا می بینید را تجارت کنید نه آنچه که دوست دارید ببینید.

5) در صورت لزوم راهنمایی بگیرید

چنانچه واقعا در کنترل احساسات خود خوب عمل نمی کنید، توسط یکی از دوستان نزدیک و یا اعضای خانواده تان می توانید این کار را پیش ببرید. به عنوان مثال به آنها اجازه دهید تا به نمودارها و جداول نگاه کنند و برایتان عینی تر توضیح دهند تا خودتان مجبور نشوید تصمیمی عجولانه بگیرید. تا حد امکان بهتر است این شخص از آگاهی و دانش بورسی و سرمایه گذاری برخوردار باشد تا اگر اطلاعاتتان را در اختیار وی قرار دادید، بتوانید به شما دید صحیحی بدهد.

حتما برایتان جالب است : عرضه اولیه شرکت چیست و چطور از آن باخبر شویم؟

همچنین می توانید به این منظور که جزییات بیشتر و عمیق تری از استراتژی سرمایه گذاری خود داشته باشید، با یک مشاور مالی مشورت نمایید. همچین فردی می تواند بهتان کمک کند تا تصمیم گیری بهتری داشته باشید، چرا که این شخص نیز بخشی از برنامه ریزی استراتژیک شما می شود.

6) اشتباهات خود را بپذیرید

باید با نظم و انضباط برای انجام معاملات خود اقدام کنید و به روند بازار احترام بگذارید و هچنین در زمان اشتباه به سرعت از بازار خارج شده و به دنبال اشتباه خود بگردید و در زمان معامله درست دست از حرص و طمع بردارید.

7) از تجربه هایی که کسب می کنید، درس بگیرید

متاسفانه افرادی که با شنیدن اخبار مثبت در رسانه ها بدون کوچکترین دانشی وارد بورس می شوند، حضورشان در این بازار محدود بوده و معمولا به علت عدم شناخت ماهیت بازار با ضرر و زیان از بازار خارج می شوند. ابتدا نیاز است دانش خود را در این خصوص افزایش دهیم و در ادامه به بازار بورس ورود کنیم. یک دفترچه تهیه کنید و دلیل خرید و فروش های سهم و حتی علت سود و زیان را در آن ثبت کنید و سعی کنید از تجربیات خود درس بگیرید. این طور است که شما با گذشت هر روز، با تجربه تر می شوید و اگر سعی کنید اشتباهات خود را دیگر تکرار نکنید، خیلی زود به یک ربات معامله گر تبدیل خواهید شد که کارش را بلد است.


نتیجه گیری و کلام آخر

روانشناسی بورس یکی از حائز اهمیت ترین مسائلی است که هر سرمایه گذار و معامله گری باید آموزش ببیند. روانشناسی به افراد کمک می کند تا بدانند زیان بخشی از دنیای بورس است، لذا در هر شرایطی و در هر معامله ای باید انتظار زیان را داشت. همین موضوع موجب می شود تا نسنجیده و بی منطق دست به معالات عجیب و غریب نزنیم و در طول زمان بتوانیم سودآور باشیم.

به بیانی دیگر تجارت به جنگ شباهت دارد. شما در حال مبارزه با تعدادی از مخالفان بسیار باهوش، باتجربه و از نظر مالی قدر هستید. برای موفقیت، باید یک لبه داشته باشید، به این خاطر که روانشناسی، نقش حائز اهمیتی را در تمامی انواع معامله‌ گری در بورس ایفا می‌ کند، از همین روی باید همواره احساسات خود را تحت کنترل داشته باشید.

البته باید گفت که این امر می‌ تواند کار سختی باشد؛ به ویژه وقتی که پای پول در میان است، ولی  با شروع و تمرکز بر روی این طرح‌ های تعیین‌ شده و قواعد عمل می‌ توان آن را انجام داد. چنانچه به صورت پیوسته قوانین خود را بدون شکستنشان دنبال کنید، قادر خواهید بود احساساتتان را در معامله‌ گری در بورس حذف و یا مدیریت کنید. اگر شما به چنین قابلیتی دست‌ پیدا کنید، می‌ توانید تصمیمات نادرست خود در فرآیند معامله گری در بازارهای مالی مثل بورس و ارزهای دیجیتال را کاهش دهید و به صفر برسانید، لذا در آن صورت شما هنر معامله گری را یاد گرفته اید.

همانطور که قول داده بودیم، همه راهکارهای کنترل احساسات در بازار بورس را مفصل شرح دادیم.

همچنین اگر دوست دارید بدانید اصول تشکیل سبد سهام بهینه و سودده در بورس چگونه است، پیشنهاد می کنیم این مطلب را بخوانید.

اگرهم هر گونه سوالی در خصوص کنترل احساسات در بازار بورس داشتید، حتما از طریق بخش دیدگاه ها برای ما بنویسید.

احسان رباط جزی
Ehsan.rj1998@gmail.com

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *