سوالی که ذهن بیشتر تازه واردان به بورس را مشغول کرده، این است که عرضه اولیه چیست و طریقه خرید عرضه اولیه جدید در بورس به چه صورت است؟ همان طور که می دانید عرضه های اولیه سال 99 سوددهی بسیار مناسبی داشتند و همین موضوع باعث شد تا خرید عرضه اولیه به یکی از موضوعات محبوب در ایران تبدیل شود که سودآوری بسیار عالی و ریسک پایینی داشته باشد ولی در سیستم های کارگزاری های مختلف، بعضی ها طریقه خرید عرضه اولیه را کامل نمی دانند و دوست دارند یک مطلب راهنمای مناسب در این زمینه در اختیار داشته باشند تا طریقه خرید عرضه اولیه های بورسی را به آن ها با زبانی ساده آموزش دهد و در خصوص موارد مرتبطی مثل؛ ساعت خرید عرضه اولیه ، خرید آفلاین عرضه اولیه ، خرید عرضه اولیه از چند کارگزاری و خرید عرضه اولیه در روز دوم هم توضیحاتی ارائه داده باشد. لذا این مقاله میتواند بهترین راهنمای شما در زمینه خرید عرضه اولیه های جدید بورس باشد.
طریقه خرید عرضه اولیه
برای آنکه با طریقه خرید عرضه اولیه جدید در بورس آشنا شویم، بهتر است در ابتدای امر در خصوص عرضه اولیه توضیحاتی ارائه دهیم. عرضه اولیه به زبان ساده، اولین حضور یک شرکت در بازار بورس به صورت رسمی است؛ به عبارتی در عرضه اولیه سهام یک شرکت برای بار اول در بورس توسط عموم قابل خریداری خواهد بود. یک شرکت برای حضور در بازار سرمایه، باید مدارک لازم را به سازمان تقدیم و مراحل پذیرش را انجام دهد تا بتواند مجوز حضور در این بازار را دریافت کند.
همانطورکه پیش تر هم گفتیم، عرضه های اولیه در سال های اخیر در بورس تهران، رونق زیادی پیدا کرده است و این موضوع در عرضه اولیه های سال 99 هم دیده می شود. با پیشرفت تکنولوژی، معامله در بازار سهام همواره آسان تر شده و افراد با سطح دانش کمتر نیز قادرند به سادگی خرید و فروش آنلاین در بازار سهام را تجربه کنند. بسیاری بر این باورند که عرضه های اولیه در بورس مانند طلا است؛ یعنی ما هرچی بخریم مطمئنا سود بسیار بالایی کسب خواهیم کرد، واقعیت امر هم همین است.
پیشنهاد مطالعه : نحوه خرید عرضه اولیه در بورس | نکات {جادویی} و {طلایی} عرضه اولیه
در چند سال اخیر می توان گفت تمامی عرضه های اولیه سودی خوبی داشتند، مانند عرضه اولیه شستا، درهآور، صبا، کویر، شگویا و … لذا در عرضه اولیه، سهام یک شرکت برای اولین بار در بازار بورس اوراق بهادار عرضه شود، ولی این عرضه به معنی آغاز فعالیت های یک شرکت نیست، بلکه این شرکت ها برای افزایش رشد و یا تأمین مالی طرح های توسعه خود، برای فروش بخشی از سهام شرکت اقدام می کنند و در نظر داشته باشید که بدین صورت، شرکت به سهامی عام تبدیل خواهد شد.
نکته دیگر این است که ممکن است شرکت ها در بازار بورس و یا فرابورس عرضه می شوند، به شکلی که هرچه شرکت از استانداردهای بالاتری برخوردار باشد، احتمال عرضه شدن آن در بازار بورس بیشتر خواهد بود. از این استاندارد‌ها می توان به مواردی مانند؛ وضعیت شفافیت فعالیت های شرکت ، سابقه فعالیت ، کیفیت صورت های مالی ، میزان سوددهی و … اشاره کرد. حال این که طریقه خرید عرضه اولیه در بورس به چه صورت است را در در ادامه مورد بررسی قرار خواهیم داد.
خرید عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ
روش فعلی برای ارسال سفارش خرید عرضه اولیه در بازار بورس و فرابورس، روش بوک بیلدینگ است. در روش ارسال سفارش به شیوه بوک بیلدینگ، سفارشات بر روی یک نماد در بازه زمانی مشخصی که به وسیله سازمان بورس از پیش اطلاع رسانی شده است، دریافت می شود؛ یعنی مشتریان فرصت دارند تا طی چند ساعت و بدون هیچ گونه اولویت زمانی سفارش خود را ثبت نمایند.
در روش بوک بیلدینگ به جای تعیین یک قیمت مشخص، یک بازه قیمتی دارای بالاترین و پایین ترین آستانه قیمتی اعلام می شود. همچنین در این روش حجم یا حداکثر تعداد سهامی که هر فرد می تواند دریافت کند نیز به وسیله اطلاع رسانی های سازمان بورس اعلام می شود. پس از اتمام مهلت سفارش گیری نیز تعداد سهم هر کد بورسی تعیین می شود که این تعداد طبق کل افرادی است که در مهلت مقرر سفارش خود را ثبت کرده اند. لذا در روش بوک بیلدینگ چند نکته وجود دارد:
1) مشتری برای ارسال سفارش معمولا بین 2 تا 4 ساعت زمان در اختیار دارد.
2) قیمت به صورت یک بازه اعلام می شود که کف و سقف آن مشخص است. البته در نظر داشته باشید که اولویت با سفارش‌هایی خواهد بود که روی سقف قیمتی قرار داده شده است.
3) حداکثر حجم قابل خرید برای هر کد از پیش اعلام می شود، ولی با توجه به میزان مشارکت برای خرید عرضه اولیه تعداد دقیق آن تعیین خواهد شد.
4) تخصیص سهم و دریافت دارایی هر کد پس از اتمام زمان سفارش گیری آغاز خواهد شد.
مراحل ثبت سفارش عرضه اولیه در کارگزاری { طریقه خرید عرضه اولیه }
قدم اول؛ مطالعه اطلاعیه خرید آنلاین عرضه اولیه : اغلب اطلاعیه های عرضه اولیه به وسیله سایت سازمان یا فرابورس به اطلاع عموم می رسد. نکاتی که نیاز است در این اطلاعیه به آن توجه کنید، حداکثر حجم سفارش، بازه قیمتی و تاریخ عرضه اولیه به حساب می آیند.
قدم دوم؛ اطلاع از زمان دقیق خرید آنلاین عرضه اولیه : در روز عرضه، از طریق سایت tsetmc و مطالعه پیام های ناظر بازار می توانید از بازه زمانی موردنظر برای ثبت سفارش اطلاع پیدا کنید. اطلاعیه های ناظر بازار به شکل یک اعلام کوچک در گوشه سمت چپ و پایین صفحه قابل رویت است. البته به وسیله سامانه آنلاین خود نیز می توانید اطلاعات پیام ناظر را مشاهده کنید که اغلب هم همین کار رو انجام می دهند.
قدم سوم؛ بررسی موجودی حساب آنلاین : با اطلاع از حجم درخواستی و بازه قیمتی اعلام شده، قادرید مبلغ تقریبی موردنیاز به منظور خرید آنلاین عرضه اولیه سهام را پیش بینی کنید و حساب خود را به آن میزان شارژ کنید. بدین شکل که حجم موردنظر را در سقف قیمت درخواستی ضرب نمایید. البته این مبلغ بدون احتساب کارمزد است و برای محاسبه دقیق تر لازم است از ماشین حساب بورسی استفاده کنید.
بهتر است افزایش موجودی را، به روز عرضه اولیه موکول نکنید و در روزهای پیشین این کار را انجام دهید، به خاطر این که با توجه به رقابت زیاد شرکت کنندگان، احتمال شلوغی آنلاین ها و اتلاف وقت برای شارژ حساب وجود دارد. عده ای از سهامداران، به وسیله فروش سهام دیگر با افزایش موجودی در همان روز عرضه اولیه، قصد فراهم کردن موجودی لازم را دارند که بهتر است این کار را انجام ندهند.
قدم چهارم؛ ثبت سفارش : با توجه به امکانات سامانه معاملاتی، ثبت سفارش متفاوت است. در برخی از سامانه های معاملاتی، گزینه خرید آنلاین عرضه اولیه وجود دارد که شما با کلیک روی آن می توانید، حجم موردنظر، قیمت موردنظر را ثبت کنید. در دیگر سامانه های معاملاتی، لازم است از گزینه جستجو استفاده نمایید و نماد شرکت موردنظر برای خرید آنلاین عرضه اولیه را تایپ کنید و مانند دیگر معاملات سهام، قیمت و حجم را وارد نموده و ثبت نهایی کنید. پس از ارسال سفارش، باید پیغام موفقیت آمیز بودن ارسال سفارش را مشاهده کنید. برای اطمینان از ارسال شدن سفارش، می توانید لیست سفارشات را بررسی کنید. با بستن صفحه آنلاین، سفارش شما باقی می ماند و مشکلی برای آن پیش نخواهد آمد.
قدم پنجم؛ بررسی نتیجه : اغلب فرآیند تخصیص سهام عرضه اولیه تا ساعت ۱۶ همان روز به اتمام خواهد رسید و شما با مراجعه به پنل معاملاتی خود می توانید سفارش معامله شده خود را مشاهده نمایید. درروش ثبت سفارش به هر نفر، حجم مشخصی تخصیص می یابد، لذا با افزایش تعداد شرکت کنندگان از سهمیه هر شخص کاسته خواهد شد و الزاماً به میزان حداکثر حجم ثبت شده، تخصیص انجام نمی شود.
ساعت خرید عرضه اولیه
ساعت سفارش گذاری به وسیله ناظر بازار اعلام می شود و معمولا یک بازه زمانی ۲ ساعته برای ثبت سفارش در نظر گرفته می شود. قیمت سفارش در عرضه اولیه حتما می بایست در دامنه قیمتی اعلام شده از سوی ناظر بازار قرار داشته باشد. اغلب افرادی می توانند عرضه دریافت کنند که سقف بازه اعلامی ناظر را انتخاب می کنند، ولی در عرضه اولیه وسپهر اینطور نشد و افرادی که در کف قیمتی هم سفارش خرید خود را گذاشته بودند نیز توانستند عرضه اولیه وسپهر را خریداری کنند.
ولی به هر روی اکثر اوقات که باید حداکثر مقدار دامنه قیمت را سفارش بگذارید تا بتوانید سهم دریافت کنید. به عنوان مثال چنانچه اعلام شد؛ دامنه قیمت بین ۱۹۵۰ الی ۲۰۵۰ ریال شما باید ۲۰۵۰ ریال سفارش بگذارید و تعداد آن نیز بستگی به مشارکت در عرضه اولیه خواهد داشت. شما می توانید سقف حداکثر مقدار قابل خرید یا کمتر از آن هر مقدار که می خواهید سفارش بدهید، اما لزوما هر مقداری که سفارش خرید بدهید برای شما خریداری نمی شود و بسته به تعداد خریدار دارد.
پیشنهاد مطالعه : آموزش خرید عرضه اولیه | نکات جادویی و طلایی خرید 100% عرضه اولیه
کل سهم عرضه شده را تقسیم بر این تعداد کنید حداقل و حداکثر سهمی که به شما خواهد رسید تقریبا دستتان می آید. البته باز هم می گوییم که عرضه اولیه وسپهر استثنا بود و به این صورت پیش رفت که هر تعداد سهامی را در هر قیمتی که ثبت کرده بودید، اختصاص سهام یافت و تمامی افراد که سفارش گذاشته بودند چه در سقف قیمت و تعداد و چه در کف قیمت و تعداد و حالات دیگر، صاحب این عرضه اولیه بزرگ شدند.
خرید عرضه اولیه از چند کارگزاری آری یا خیر؟
درباره طریقه خرید عرضه اولیه سوالی که بعضا برای سهامداران اغلب تازه وارد پیش می آید این است که آیا می توان از چند کارگزاری عرضه اولیه را خریداری کرد یا خیر؟ در جواب باید گفت خیر. به خاطر این که هر سرمایه گذار حتی اگر در چندین کارگزاری حساب داشته باشد، ولی کد بورسی او ثابت است و عرضه اولیه به هر کد بورسی یکبار تعلق می گیرد و خرید عرضه اولیه از یک کد بورسی در چند کارگزاری امکان پذیر نیست.
خرید آفلاین عرضه اولیه
در شرایط کنونی با توجه به مشکلات زیاد سامانه های معاملاتی در روز عرضه اولیه ها، بسیاری از کارگزاری ها، به صورت آفلاین سفارشات مشتریان را روزهای پیش از عرضه اولیه جمع آوری می کنند. ابتدا با جستجو در گوگل اطمینان یابید که کارگزاری شما امکان سفارش آفلاین دارد یا خیر و اگر امکان ثبت سفارش آفلاین عرضه اولیه را داشت، حتما آفلاین سفارش خود را ارسال کنید. این نکته مهم را در نظر داشته باشید که در صورتی که به صورت آفلاین سفارش خود را ثبت کنید، دیگر احتیاجی نیست در روز عرضه اولیه کاری انجام دهید و خود کارگزاری به صورت خودکار خرید را برای شما انجام خواهد داد.
معمولا در زمان عرضه اولیه به علت تعداد زیاد درخواست کنندگان خرید امکان دارد سامانه های معاملات آنلاین، درگاه‌های بانکی متصل به نرم افزارهای معاملاتی و یا حتی هسته بورس با شلوغی و کندی مواجه شوند. این کندی امکان دارد از ارسال سفارش خرید عرضه اولیه در مهلت تعیین شده، جلوگیری کند و یا این فرایند را با سختی و کندی بسیار به انجام رساند. همچنین این امکان وجود دارد که به علت مشغله کاری یا فراموشی مشتری برای ارسال سفارش، امکان سفارش گذاری برای خرید عرضه اولیه وجود نداشته باشد.
حال سوال اینجاست که؛ چگونه از عرضه اولیه جا نمانیم؟ سفارش عرضه اولیه خود را در کارگزاری هایی که امکان ثبت دو روز زودتر عرضه اولیه وجود دارد، ثبت کنید و اگر هم در این کارگزاری ها حساب ندارید، یک حساب برای خودتان باز کنید تا بتوانید من بعد عرضه های اولیه را راحت تر از همیشه خریداری نمایید.
باید توجه داشت که با گزینه تغییر کارگزار ناظر نیز می توانید سهام های خود را که با کد بورسی خود خریده اید را بین حساب های مختلف از کارگزای های مختلفی که دارید، انتقال دهید! امکان خرید 2 روز جلوتر عرضه اولیه در سیستم معاملاتی برخی کارگزاری ها تعبیه شده است و این کار مانع از ایجاد شلوغی و کندی در سیستم ها شده و موجب می شود توزیع درخواست ها در مدت زمان عرضه با فراوانی مناسب انجام شود. بنابراین باعث می شود درخواست دهندگان با اطمینان و راحتی بیشتری اقدام به ارسال سفارش خود برای دریافت عرضه اولیه کنند.
خرید عرضه اولیه در روز دوم
عرضه اولیه همیشه با تقاضای بسیاری مواجه می شود و به دلیل سابقه سوددهی های کوتاه مدت، میان مدت و مخصوصا بلند مدت عالی عرضه های اولیه، بسیاری از مردم دوست دارند که عرضه اولیه رو خریداری کنند و از سود آن بهره مند شوند. حال نکته ای که وجود دارد این است که تعداد سهام برای عرضه اولیه یک سهم، محدود است و تقاضا برای خرید آن بسیار زیاد، پس هر شخصی نمی تواند هر تعداد سهمی که دوست دارد خرید کند و یک حجم محدودی در روز عرضه به هر کد بورسی، تعلق می گیرد، از همین روی خرید عرضه اولیه در فردای عرضه اهمیت بسیار زیادی پیدا می کند.
پیشنهاد مطالعه : نحوه خرید آنلاین عرضه اولیه سهام در بورس
خرید عرضه اولیه در فردای عرضه میتونه شما رو به سود حداقلی 50 درصد در روزهای آتی برساند و از همین روی رقابت و بعضا رانت در این زمینه دیده شده است. چنانچه به وسیله کارگزاری دسترسی به پنل معاملاتی دارید که هیچ، ولی به صورت کلی شما عزیزان با در نظر داشتن چند نکته مهم اعم از؛ استفاده از اینترنت پر سرعت و سرور قوی، ارسال سفارش در راس ساعت 08:30:00 و حتی بعضی مواقع 1 یا 2 ثانیه زودتر، قادر هستید شانس خودتون برای دریافت سهام فردای عرضه را افزایش دهید و موارد دیگری مانند این که سهامی توسط حقوقی سهم عرضه شود (حمایت سهامدار حقوقی)، چگونگی وضعیت بازار و … معیارهای دیگری وجود دارند که بر این عامل تاثیرگذار هستند.
نکات مهم در خصوص طریقه خرید عرضه اولیه
- ** سعی کنید همه عرضه اولیه ها را با هر میزان نقدینگی که نیاز دارند بخرید.
- ** برای خرید عرضه ابتدایی سهام در بورس، تنها نیاز است تا کد بورسی داشته باشید.
- ** امکان فروش سهام عرضه اولیه شده، در روز معاملاتی بعد از عرضه وجود خواهد داشت.
- ** بعد از خرید عرضه اولیه سهام، نماد سهم و همچنین تعداد سهم خریداری شده در سبد سهام شما قابل مشاهده خواهد بود.
- ** عرضه ابتدایی بسیاری از سهام در سال های اخیر در بورس ایران، ارزشمند بوده و حداقل 100% سود را نصیب خریداران کرده اند.
نتیجه گیری و کلام پایانی
به دلیل تقاضای بسیار زیادی که برای عرضه های اولیه شکل گرفته، اغلب سهمیه کمی به افراد شرکت کننده می رسد؛ با این وجود خرید سهام در عرضه اولیه یک راه بی خطر برای تجربه اولین سرمایه گذاری در بورس است، به خاطر این که بیشتر مواقع مقداری سود نصیب سرمایه گذاران می کند.
تخصیص سهام به وسیله ناظرین به کدهای معاملاتی صورت می پذیرد و اغلب در صورت وجود تقاضای بالا، همه افراد به صورت مساوی از عرضه ها استفاده می کنند.
نکته آخر این که برخی کارگزاری ها در عرضه های اولیه موفق به انجام خرید نمی شوند. بسیار پیش آمده که مشتریان یک کارگزاری خاص هیچکدام موفق به دریافت عرضه اولیه نشده اند، لذا داشتن حساب در حداقل دو کارگزاری مختلف در این زمان ها می تواند بسیار کارساز و مفید باشد.
امیدوارم از این مقاله که در خصوص طریقه خرید عرضه اولیه تهیه شده بود، نهایت استفاده رو برده باشید.
در پایان اگر هر سوال یا تجربه ای در خصوص خرید عرضه اولیه در بورس دارید، خوشحال میشویم اگر با ما و سایر مخاطبان سایت مای مانی به اشتراک بگذارید.
