سهام های ریالی در بورس کدامند؟

چنانچه در بازار بورس فعالیت داشته باشید، مطمئنا برایتان سوال پیش آمده است که سهام های ریالی در بورس کدامند و چه تفاوتی با سایر سهام های بورسی دارند؟ به زبان ساده سهام های ریالی در بورس آن دسته از سهم هایی هستند که تولید آن ها با مواد وارداتی و با دلار انجام می شود و پس از آماده شدن کالا، قرار است در خود کشور برای بازاریابی و فروش آن اقدام کرد ولی در مقابل و در سهام های دلاری بورس، محصولات و کالاها پس از تولید قرار است به عنوان محصولات صادراتی به کشورهای دیگر ارسال شوند و ارزآوری کنند. لذا اگر هر گونه ابهامی در خصوص با سهام های ریالی در بورس و دلاری داشتید، توصیه می کنم حتما این مطلب را تا انتها مطالعه کنید.

سهام های ریالی در بورس

در مطلب سهام های دلاری و غیردلاری بازار بورس در مورد این که به صورت کلی دو نوع سهام داریم؛ دلاری و ریالی صحبت کردیم و همچنین بیان کردیم که سهام های دلاری آن دسته از سهم هایی هستند که ارزآوری دارند و یا به صورت کلی با افزایش و کاهش قیمت ارز در ایران می توانند افزایش یا کاهش سود و در انتها قیمت را تجربه کنند ولی سهام های ریالی مفهومی است که در مقابل سهام دلاری قرار می گیرد و در این نوع شرکت ها، تولید قرار است با فرآورده های وارداتی و دلار انجام شود و در مقابل مصرف قرار است در داخل کشور صورت پذیرد و به نوعی افزایش یا کاهش قیمت ارز می تواند به صورت مستقیم در حاشیه سود این دو نوع شرکت تاثیر بگذارد. 


حتما برایتان جالب است : تاثیر افزایش قیمت دلار بر بورس


نکته ای که در حال حاضر در مورد سهام های ریالی بورس مطرح می شود این است که این سهام های ریالی کدامند و چه زمانی برای خرید سهام های دلاری بازار بورس اقدام کنیم و چه زمانی برای خرید سهم های ریالی بورس تا بیشترین سود را به دست آوریم و کمترین ریسک را برای سبد سرمایه گذاری خود در بورس رقم بزنیم؟ به همین خاطر قصد داریم در این مطلب به این بپردازیم که سهام های ریالی بورس کدامند و چه ویژگی هایی دارند و در ادامه نیز این را بررسی خواهیم کرد که چه زمانی برای خرید سهم های ریالی در بورس مناسب است و چه زمانی برای خرید سهام های دلاری، پس تا انتها همراه ما بمانید.

سهام ریالی چیست؟

در مورد سهم ریالی بورس با یک مثال توضیح را شروع می کنیم؛ فرض کنید یک شرکت دامپروری وجود دارد که واردات بذر و نهال را بایستی با دلار انجام بدهد، اما فروش محصولش به ریال است و این بدین معنی است که درآمد شرکت ریالی است و قسمت عمده ای از هزینه‌ هایش دلاری می باشد. حال چنانچه قیمت دلار افزایش یابد، این شرکت مجبور است به منظور جبران هزینه‌ های تولید قیمت محصولات خود را بیشتر کند، اما برای این کار محدودیت‌ هایی خواهد داشت و به احتمال زیاد نمی‌ تواند مطابق رشد قیمت دلار محصولات خود را گران کند که همین امر موجب کاهش حاشیه سود خالص آن خواهد شد. در آن روی سکه، در مقابلِ سهام دلاری، سهام ریالی قرار می گیرد.

به سهام شرکت‌ هایی که اغلب محصولات یا خدمات آن را در داخل کشور به فروش می رسانند و لذا درآمدشان ریالی می باشد، اصطلاحا سهام ریالی می گویند. به عنوان مثال شرکت های غذایی، دامپروری و زراعتی شرکت های ریالی محسوب می شوند. همینطور بانک‌ ها و بیمه‌ ها هم که خدماتشان را در داخل کشور ارائه می‌ دهند، سهم های ریالی محسوب می شوند. از اصلی ترین صنایع با سهم‌ های ریالی می‌ توان به گروه های بورسی سرمایه‌ گذاری، بانک‌ ها، بیمه و بازنشستگی، خودرو و سیمان اشاره داشت و همچنین از معروف‌ ترین سهم‌ های ریالی نیز می توان به نمادهای شستا، سفارس، سیتا، وبشهر، غصینو، زشریف، جوین، وپارس، وتجارت، بپاس و کوثر اشاره داشت.

سهام های ریالی سودآورترند یا دلاری؟

این که چه زمانی برای خرید سهم های ریالی بازار بورس اقدام کنیم و چه زمانی سهام های دلاری، به مواردی بستگی دارد؛ در واقع هنگامی که ارزش دلار به نسبت ریال کم می شود، هزینه‌ خرید مواد اولیه برای صنایع کاهش پیدا خواهد کرد و این در حالی است که درآمدهای شرکت همچنان ثابت مانده است، بنابراین در این زمان انتظار می رود که سهم های ریالی بیشتر از سهام های دلاری رشد و افزایش قیمت را تجربه کنند و برعکس، در شرایطی که قیمت دلار افزایشی است، مطمئنا سهم های دلاری پتانسیل رشد و سودآوری به مراتب بالاتری خواهند داشت.


حتما برایتان جالب است : نحوه انتخاب سهام برای خرید | فاکتور های مهم در خرید سهام


البته باید در نظر داشت که تجربه ثابت کرده است که به صورت کلی شاخص بورس با تورم همبستگی دارد و نرخ رشد تورم روی معمولا کل صنایع بورسی را تحت تاثیر خود قرار می دهد، اما این را هم باید در نظر داشت که این اثرگذاری بر سهام های دلاری بیشتر است، لذا می‌ توان این طور برداشت کرد در شرایطی که انتظار رشد قیمت ارز را داریم، سهم‌ های دلاری به مراتب گزینه های مناسب تری برای خرید و سرمایه گذاری می باشند، اما در شرایطی که نرخ ارز ثابت می باشد، سهم‌ های ریالی می توانند عملکرد بهتری از سایر سهام ها از خودشان نشان دهند.

سهم های ریالی بورس ایران

لذا باید این را در نظر داشت که این قاعده کلی است و به منظور سرمایه‌ گذاری می بایست هر سهم را به شکل جداگانه و به‌ دقت مورد بررسی قرار داد. نکته مهم دیگری که باید مد نظر قرار دهید این است که باید سعی کنید با متنوع‌ سازی پرتفوی خود، ریسک سرمایه‌ گذاری را کم کنیم. بنابراین استراتژی صحیح معاملاتی آن است که در زمان افزایش قیمت دلار، وزن بیشتری به سهم های دلاری سبد سرمایه گذاری خود بدهیم و زمانی هم که روند قیمت دلار نزولی می شود، وزن بیشتری را به سهم های ریالی بورس ایران اختصاص دهیم.

چه زمانی سهم ریالی بخریم؟

همان طور که پیش تر هم اشاره داشتیم، سهام های ریالی در بورس هزینه هایی دارند که به دلار انجام می شود، لذا هنگامی که ارزش دلار نسبت به ریال کم شود، به همان مقدار هزینه‌ خرید مواد اولیه این صنایع نیز کمتر خواهد شد و این در حالی است که درآمدهای آن ها تغییری پیدا نکرده است. البته این موضوع کمتر دیده شده که با کاهش قیمت دلار، قیمت تولیدات وابسته به آن نیز کاهش چشم گیری به خود ببیند، لذا به صورت کلی می توان گفت از آنجا که درآمدها ثابت مانده ولی هزینه‌ ها کاهش پیدا کرده است، حاشیه سودی که برای شرکت وجود داشت به مراتب بزرگ تر خواهد شد.

در ادامه و به دنبال افزایش سوددهی شرکت، قیمت سهام شرکت های اینچنینی نیز افزایش پیدا خواهد کرد و علت این که می گوییم بهتر است به سهام ریالی، سهام غیردلاری نگوییم، این است که تغییرات قیمت دلار بر عملکرد و سوددهی شرکت تاثیر مستقیم می گذارد، لذا تغییرات قیمت سهام آن‌ ها به تغییرات قیمتی دلار بستگی خواهد داشت. بنابراین به این خاطر که ما در کشوری پرنوسان زندگی می‌ کنیم، یکی از روش های کنترل ریسک، ساخت سبدی متشکل از هر دو نوع سهام دلاری و ریالی می باشد، چرا که با تشکیل این سبد قادر خواهیم بود ارزش دارایی‌ های خود را در صورت کاهش قیمت دلار یا افزایش آن حفظ نماییم.


حتما برایتان جالب است : بهترین زمان خرید سهام بورسی چه موقعی است؟


در شرایطی که قیمت دلار در روند افزایشی قرار دارد، بهتر است بیشتر به سمت سهم های دلاری و شرکت های صادرات محور مثل گروه پالایشی، شیمیایی و پتروشیمی بروید تا سود به مراتب بیشتری از بازار نصیبتان شود، ولی وقتی که قیمت دلار در روند کاهشی قرار می گیرد، سعی کنید شرکت های ریالی مناسبی که در بخش بعدی معرفی می کنیم را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید و وزن بیشتری از پرتفوی سرمایه گذاری خود را به آن ها اختصاص دهید، چرا که در این شرایط قیمت سهام شرکت‌ های دلاری کاهشی خواهد شد و یا در بهترین حالت ممکن ثابت خواهد ماند و این شرکت های ریالی هستند که می توانند حاشیه سود بیشتری داشته باشند.

تاثیر نوسان قیمت دلار بر صنایع مختلف بورسی

همان طور که در جدول پایین هم مشاهده می فرمایید، برخی از صنایع بورسی از افزایش و کاهش دلار بیشتر تاثیر می پذیرند و برخی دیگر تاثیر متوسط و یا کمی خواهند داشت. به عنوان مثال صنعت حمل و نقل و تمامی سهام هایی که در این زیر گروه جای می گیرند، تاثیر چندانی از بازار دلار و ارز نمی پذیرند و نرخ ها در زمان نوسان تغییری نخواهد کرد که موجب کاهش یا افزایش هزینه ها و یا میزان سودآوری شرکت شود، لذا در زمان سرمایه گذاری در بازار بورس، با نیم نگاهی به بازار ارز و به خصوص دلار می توانید سبدی مطمئن تر و سودآورتری را با ریسک بسیار کمی جمع آوری کنید.

تاثیر سوددهی شرکت امکان افزایش قیمت محصول تاثیر دلار بر هزینه های عملیاتی صنعت
مثبت زیاد متوسط فلزات اساسی
مثبت زیاد زیاد تولید کاغذ
منفی کم  متوسط غذایی
خنثی متوسط کم حمل و نقل
مثبت زیاد کم پالایشی
مثبت زیاد کم شیمیایی و پتروشیمی
مثبت زیاد کم استخراج کانه های فلزی

لیست سهم های ریالی بورس

  • ** بیمه البرز با نماد البرز
  • ** بیمه پاسارگاد با نماد بپاس
  • ** ایران خودرو با نماد خودرو
  • ** بانک پاسارگاد با نماد وپاسار
  • ** ارتباطات سیار با نماد همراه
  • ** بانک تجارت با نماد وتجارت
  • ** تامین سرمایه امین با نماد امین
  • ** آسان پرداخت پرشین با نماد آپ
  • ** صنعتی زر ماکارون با نماد غزر 
  • ** سنگ آهن گهر زمین با نماد کگهر
  • ** داده گستر عصر نوین با نماد های وب
  • ** سرمایه‌ گذاری تامین اجتماعی با نماد شستا
  • ** فرآوری معدنی اپال کانی پارس با نماد اپال
  • ** پرداخت الکترونیک سامان کیش با نماد سپ
  • ** فروشگاه های زنجیره ای افق کوروش با نماد افق

خلاصه مطلب و کلام پایانی

پس همان طور که گفتیم، به سهام شرکت هایی که درآمدهایشان به ریال است، ولی هزینه هایشان به دلار می باشد، سهام ریالی می گوییم. به صورت کلی صنایعی مثل صنعت کشاورزی، مواد غذایی یا صنعت خودرویی برای فعالیت به مواد اولیه یا قطعاتی نیاز دارند که در داخل کشور تولید نمی شوند، لذا به منظور تولید محصولات خود به واردات مواد و قطعات اولیه از دیگر کشورها نیاز پیدا خواهند کرد، پس بخشی از هزینه‌ های شرکت به دلار محاسبه می شود.

بنابراین برای مثال دام، گونه‌ های حیوانی و طیور، واردات بذر و نهال از جمله محصولات وارداتی در صنعت کشاورزی محسوب می شوند. همچنین در صنعت خودروسازی مواردی مانند موتور، مواد اولیه، قطعات نیمه‌ ساخته، انواع موتورهای خودرو اعم از صنعتی، کشاورزی و … وارداتی هستند و با تغییرات قیمت دلار، قیمت این نوع مواد اولیه و محصولات هم تغییراتی را به خود خواهد دید. در حقیقت این صنایع بیشتر، درآمد ریالی دارند ولی بخش بزرگی از هزینه‌ هایشان دلاری است.

هنگامی که ارزش دلار به نسبت ریال بیشتر می شود، شرکت‌ ها برای خرید مواد اولیه خود مجبور به پرداخت هزینه های به مراتب بیشتری هستند، ولی از آنجایی که درآمدشان به ریال است، تغییری در درآمدشان ایجاد نشده و حاشیه سود آن ها کاهش پیدا می کند. البته منظور این نیست که با افزایش قیمت دلار این صنایع، قیمت خدمات و محصولات خود را بیشتر نمی کنند، بلکه منظور این است که در بهترین حالت درآمد متناسب با هزینه‌ ها افزایش می یابد، ولی این امر نیز برای تمامی شرکت ها قابل انجام نمی باشد، چرا که شرکت‌ ها این اجازه را ندارند تا قیمت خود را همان طور که دوست دارند تنظیم کنند!

لذا این امر موجب کاهش حاشیه سود خالص آن ها خواهد شد و در این شرایط به صورت معمول شرکت‌ها برای جلوگیری از ورشکستگی، کیفیت و یا حجم کاری خود را کاهش می دهند! ولی صنایع دلاری با افزایش قیمت دلار، درآمدشان به نسبت هزینه‌ ها بیشتر خواهد شد که موجب رشدی بیشتر از رشد معمول قیمت سهم در دوره‌ های پیش خواهد شد.

همان طور که در ابتدای مقاله قول دادیم، در این مطلب سعی کردیم همه چیز درباره سهام های ریالی در بورس را برای شما عزیزان بررسی کنیم تا دیدتان نسبت به سهام های دلاری و ریالی بازتر از گذشته شود.

همچنین اگر دوست دارید نحوه چیدن سبد سهام بصورت اصولی را یاد بگیرید، توصیه می کنم حتما این مقاله را حتما مطالعه کنید.

حال که نام سهام های ریالی بورس را یاد گرفتید، فکر می کنید بهترین سهام ریالی در بورس در حال حاضر کدام است؟

احسان رباط جزی
Ehsan.rj1998@gmail.com

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *