افزایش سرمایه | انواع افزایش سرمایه شرکتها در بورس

وقتی صحبت از افزایش سرمایه شرکتهای بورس در بازار سرمایه مطرح می شود، امکان دارد سهم با افت و یا صف های خرید بسیار سنگین مواجه شود، چرا که سهامداران هر یک تحلیل و چشم اندازی از افزایش سرمایه شرکت دارند و سعی دارند بر این اساس، بهترین تصمیم را در خصوص شرکت و یا عدم شرکت در مجمع افزایش سرمایه شرکت اتخاذ نمایند، حال امکان دارد دیدگاه افراد درست باشد و یا غلط. امکان دارد سهم پس از اعمال افزایش سرمایه با بنیاد خوبی که دارد در راستای حرکتی بازار حرکت کند و سود بسیار خوبی را نصیب سهامداران کند، بعضا هم امکان دارد با منفی های سنگین بازگشایی شود و موجب ضرر سهامداران شود. در این مطلب همه چیز راجب افزایش سرمایه شرکتهای بورس و انواع آن در بازار سرمایه را به زبان ساده توضیح داده ایم.

افزایش سرمایه شرکتهای بورسی

هر شرکت زمان ثبت در سازمان ثبت شرکت ها مبلغی را به عنوان سرمایه شرکت که از طرف سهامداران اصلی آن تامین شده است ثبت می کند. مقدار این سرمایه در طول فعالیت شرکت ثابت بوده و با دارایی شرکت که امکان دارد در طی زمان تغییر کند، متفاوت است. ولی شرکت ها امکان دارد به دلایلی مثل گسترش زیر ساخت ها، تامین مالی پروژه های در دست اجرا، توسعه شرکت، بهبود ساختار مالی، حفظ قدرت رقابت پذیری و دلایلی از این دست اقدام به افزایش سرمایه نمایند.

حتما بخوانید : افزایش سرمایه شرکت های بورسی | راهنمای کامل

این افزایش سرمایه شرکت های بورسی از روش های گوناگونی انجام می شود که هر شرکت با توجه به شرایط موجود یکی از این روش ها را انتخاب می کند. بعد از تایید طرح افزایش سرمایه در بورس به وسیله هیئت مدیره شرکت لازم است تا این طرح به تایید حسابرس و سازمان بورس نیز برسد، با انجام تمامی مراحل مربوطه در نهایت این مقدار افزایش سرمایه شرکت در سازمان ثبت شرکت ها به عنوان سرمایه جدید شرکت مورد نظر ثبت می شود. در ادامه به مواردی در خصوص روش های افزایش سرمایه شرکت و مراحل انجام آن می پردازیم.

افزایش سرمایه در بورس چیست ؟

همه شرکت های فعال در بورس در بازه های زمانی از فعالیت خود به علت های گوناگونی مانند تامین منابع مالی طرح های توسعه ای خود، حفظ یا افزایش قدرت رقابت پذیری شرکت، بهبود ساختار مالی شرکت و دلایلی از این دست برای افزایش سرمایه اقدام می نمایند. افزایش سرمایه شرکت ها به 4 روش انجام می شود که عبارتند از؛ سود انباشته، آورده نقدی، تجدید ارزیابی دارایی ها و روش صرف سهام. هر کدام از این روش ها ویژگی های مخصوص به خود را دارند و در شرایط مختلف از آنها استفاده  می شود. شرکت ها با توجه به شرایط و موقعیت خود یکی از روش های ذکر شده را برای افزایش سرمایه در بورس انتخاب می نمایند.

مراحل افزایش سرمایه شرکتها در بورس

هر شرکت در هنگام ثبت در اداره ثبت شرکت ها مبلغی را به عنوان سرمایه شرکت که توسط سهامداران آن تامین شده است تعیین می کند. این مقدار ربطی به دارایی هایی که امکان دارد در طول فعالیت خود به دست بیاورد نداشته و مقدار آن ثابت است، ولی به منظور افزایش سرمایه شرکت مراحل زیر باید مرحله به مرحله انجام شود :

1) ابتدا هیئت مدیره و سهامداران شرکت با توجه به شرایط شرکت در طی جلسه ای لزوم افزایش سرمایه را مطرح و تایید می کنند.

2) پس از تایید هیئت مدیره طرح مورد نظر در اختیار حسابرس شرکت قرار می گیرد، حسابرس پس از بررسی آن در صورتی که ایرادی وارد نباشد همه یا بخشی از آن را تایید می کند . لازم به ذکر است که حسابرس مجاز به رد کردن همه یا قسمتی از طرح پیشنهادی می باشد.

3) پس از تایید حسابرس هیئت مدیره مدارک و مستندات طرح پیشنهادی خود را در اختیار سازمان بورس و اداره ثبت شرکت ها قرار می دهد که سازمان بورس نیز بعد از بررسی طرح در صورت فراهم بودن تمامی شرایط همه یا قسمتی از طرح پیشنهادی را تایید و مجوز لازم را صادر می کند.

4) بعد از دریافت مجوز های لازم اعلامیه افزایش سرمایه شرکت در روزنامه کثیرالانتشار مربوط به آن و همچنین سایت کدال جهت اطلاع رسانی به سهامداران قرارا داده می شود. همین طور تاریخی برای برگزاری مجمع فوق العاده افزایش سرمایه شرکت اعلام شده و آگهی به منظور دعوت تمامی سهامداران به شرکت در این مجمع نیز انتشار داده می شود.

5) بعد از برگزاری مجمع فوق العاده مقدار دقیق افزایش سرمایه در بورس و ارزش هر سهم تعیین و در سایت کدال شرکت به سهامداران اعلام شده ، همچنین این مقدار در اداره ثبت شرکت ها به عنوان مقدار جدید سرمایه شرکت ثبت می شود.

نکته : این را در نظر داشته باشید که همه افرادی که حتی یک روز قبل از برگزاری مجمع فوق العاده سهام شرکت را بخرند، افزایش سرمایه شرکت به آنها تعلق می گیرد.

انواع افزایش سرمایه شرکت های بورسی

همان طور که پیش تر هم اشاره داشتیم، روش های مختلفی برای افزایش سرمایه شرکت ها در بازار بورس وجود دارد که هر کدام از آنها ویژگی های خاص خود را داشته و در شرایط متفاوتی استفاده می شوند. شرکت ها با توجه به وضعیت خود اقدام به افزایش سرمایه در بورس به یکی از روش های زیر می کنند :

از محال سود انباشته شرکت

همه شرکت ها هر ساله بعد از تعیین مقدار سود خود و تقسیم آن بین سهامداران، بر اساس قانون تجارت موظفند تا مقداری از سود خود را در حسابی تحت عنوان سود انباشته در صورت مالی شرکت نگهداری و ثبت می کنند. در صورتی که مقدار سود انباشه یک شرکت در حد مطلوبی باشد، آن وقت شرکت مورد نظر اقدام به افزایش سرمایه از طریق این سود خواهد کرد.

حتما بخوانید : افزایش سرمایه خوب است یا بد؟

نکته دیگری که در این خصوص باید به آن اشاره داشت این است که در این روش هیچ گونه جریان نقدی جدیدی وارد شرکت نمی شود، به همین خاطر سهامداران هیچ پرداختی بابت این افزایش سرمایه نخواهند داشت، از این روی سهامی که از این طریق به آنها تعلق می گیرد با عنوان سهام جایزه در اختیارتان قرار می گیرد. شایان ذکر است که در این روش درصد مالکیت سهامداران در شرکت تغییر نمی کند، به خاطر این که به همان میزان که سرمایه شرکت افزایش می یابد سهام به سهامداران تعلق می گیرد و به این علت که سهامداران مبلغی بابت این سهام ها پرداخت نکرده اند هیچ سهم اضافه ای به آنها تعلق نخواهد گرفت.

از محل آورده نقدی سهامداران

در این روش شرکت اقدام به افزایش سرمایه در بورس از محل آورده های سهامداران فعلی شرکت می کند و از آنجایی که این تامین سرمایه از منابع داخلی شرکت نبوده و از طریق سهامداران انجام شده در نتیجه شرکت قبل از عرضه سهام جدید به بازار بورس سهامی تحت عنوان حق تقدم سهام در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهد. حق تقدم سهام این اجازه را به سهامداران می دهد تا در صورت تمایل متناسب با میزان سهمی که در شرکت دارند بتوانند از سهام جدید با قیمت اسمی آن خریداری کنند تا از این طریق قدرت تاثیر گذاری خود در تصمیمات شرکت را همچنان حفظ کنند. در نظر داشته باشید که سهامدار در مدت زمان مجاز برای معاملات این اوراق که حدودا ۲ ماه می باشد و به آن مهلت پذیره نویسی گفته می شود، می توانند یکی از دو اقدام زیر را انجام دهند:

پرداخت مبلغ اسمی سهام : در روش پرداخت مبلغ اسمی سهام بایستی به ازای هر یک سهم مبلغی را در این مدت ۲ ماهه به شرکت پرداخت نمایید. مبلغ نام برده شده در ایران به صورت معمول 100 تومان که همان قیمت اسمی سهم می باشد، است. پس از طی مراحل افزایش سرمایه، حق تقدم شما به سهم عادی تبدیل خواهد شد.

فروش حق تقدم : اگر شما نخواهید که از حق تقدم های خود استفاده کنید قادر خواهید بود که در این بازه زمانی ۲ ماهه حق تقدم های خود را به سرمایه گذاران دیگر بفروشید چون این حق تقدم ها مثل سهام عادی در بورس قابل خرید و فروش هستند.

از محل صرف سهام

در این روش شرکت سهام خود را به قیمتی بالاتر از ارزش اسمی سهام به سهامداران عرضه می کند. این روش دقیقا مثل روش افزایش سرمایه از محل آورده نقدی بوده و در اینجا نیز شرکت حق تقدم را به سهامداران خود می دهد با این تفاوت که سهام را به قیمتی بالاتر از قیمت اسمی آن به سهامداران می فروشد و از این طریق اقدام به افزایش سرمایه مورد نظر خود می کند. در ادامه به ذینفعان صرف سهام اشاره خواهیم داشت :

از محل تجدید ارزیابی دارایی ها 

با در نظر گرفتن این موضوع که ارزش دارایی های ثابت مشهود شرکت مثل؛ زمین، ساختمان، ماشین آلات و تجهیزات و … در طول زمان تغییر کرده و افزایش پیدا می کند، ولی این تغییر در حساب های حسابداری آنها ثبت نمی شود . در پایان هر سال مالی شرکت ها اقدام به ارزیابی دارایی ها کرده تا قیمت آنها را در ترازنامه خود بروز رسانی کند. پس از بروز رسانی ارزش دارایی ها و با توجه به عدم تغییر در مقدار بدهی ها، برای برقراری تساوی در ترازنامه دارایی اضافه را به حساب سرمایه خود انتقال می دهند و از این طریق افزایش سرمایه برای شرکت حاصل می شود.

حتما بخوانید : همه چیز درباره افزایش سرمایه بورس

در این نوع افزایش سرمایه نیز مثل افزایش سرمایه از محل سود انباشته، هیج نقدینگی جدیدی وارد شرکت نمی شود و تنها یک عملیات حسابداری در تراز نامه شرکت انجام شده و دارایی سهامداران تغییری به خود نخواهد دید. به عنوان مثال این طور فرض کنید که هر سهامدار تعداد 500 سهم به قیمت هر سهم 1000 تومان در دست داشته است، پس از تجدید ارزیابی دارایی های شرکت و انتقال دارایی اضافه به حساب سرمایه شرکت تعداد سهام تعلق گرفته به هر سهامدار 1000 عدد و با قیمت 500 تومان است. همانطور که می بینید در این حالت تغییری در دارایی افراد ایجاد نمی شود.

در پایان امیداورم که از این مقاله با عنوان افزایش سرمایه نهایت استفاده رو برده باشید.

هر گونه سوال و یا ابهامی در خصوص افزایش سرمایه شرکتهای بورسی داشتید، در بخش ارسال دیدگاه ها بنویسید.