سرمایه گذاری در بورس – از صفر تا صد بورس

امروزه نحوه سرمایه گذاری در بورس یکی از مهم ترین و پرتکرارترین ترین سوال ها از جانب مردم هستش. حالا اصلا بورس چیه؟ چجوری کار میکنه؟ سرمایه گذاری در بورس به چه صورته؟ نحوه دریافت کد بورسی چجوریه؟ مزایای سرمایه گذاری در بورس چیه؟ مراحل ثبت نام بورس از چه قراره؟ حداقل پولی که میتونیم وارد بورس کنیم چقدره و کلی سوال دیگه که ذهنمون رو به خودش درگیر کرده و هیچ جا نتونستیم یه مقاله جامع پیدا کنیم که به همه این سوالات یکجا و با زبان ساده و قابل فهم پاسخ بده، اینجا همون جاست!

جایی که قصد داریم در یک مقاله به تمام ابعاد سرمایه گذاری در بورس بپردازیم و به تک تک سوالات شما جواب بدیم. مطمئنم که بعد از خوندن این مقاله، میتونید تصمیم خودتون واسه ورود و یا عدم ورود به بورس رو بگیرید و همچنین به تمام ابهاماتی که از بورس تو سرتونه پایان بدین. پیشنهاد میکنم این متن جامع و جذاب رو از دست ندی.

سرمایه گذاری در بورس

قبل از اینکه بخوایم به سرمایه گذاری در بورس بپردازیم و نحوه انجام معاملات و موارد دیگه رو بررسی کنیم، باید توضیح بدیم که بورس چیست و به چه صورتی کار میکنه و از چه سالی در ایران شکل گرفته و چه سازوکاری داره.

بورس چیست؟

اگر بخوایم به زبان ساده بورس رو تعریف کنیم باید بگیم که بورس بازاری هست که در آن معامله گران می توانند موارد مختلفی را خرید و فروش کنند و برای این کار می توان بورس های مختلفی را با قوانین خاص تشکیل داد.

به بیان دیگر بورس به بازاری گفته میشود که قیمت گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن صورت می پذیرد. ما 4 نوع بورس در ایران داریم که شامل :

• بورس اوراق بهادار : در بورس اوراق بهادار دارایی‌ های مالی مانند؛ سهام، اوراق مشارکت و … معامله میشود. در ایران، به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که به صورت رسمی و دائمی در محل معینی تشکیل می‌ گردد “بورس اوراق بهادار” گفته می شود.
• فرابورس : نوع دوم از انواع بورس در ایران فرا بورس است که به بازار اول و دوم و پایه (الف، ب، ج) و بازار سوم تقسیم شده است. در بازار فرابورس هم سهام و برخی دیگر از انواع اوراق بهادار معامله میشوند که به دلایل مختلفی فعلا شرایط پذیرش و معامله در بورس را نداشته اند. شرکت های بازار پایه طبق ریسک سرمایه گذاری، شفاف بودن صورت های مالی و میزان بدهی و … در یکی از بازار های الف، ب و ج جای می گیرند.
• بورس کالا : به بازاری که در آن خرید و فروش کالاهای معین انجام میشود و به صورت منظم و دائم فعال است، بورس کالا گفته میشود. در بورس کالا اغلب مواد خام و مواد اولیه معامله می شود. هر بورس کالایی را با نام همان کالایی که معامله می شود، نام‌ گذاری خواهند کرد، به عنوان مثال؛ سکه ، صندوق های طلا، پسته و زعفران.
• بورس انرژی : این بورس، جوان ترین بازار در بورس ایران به حساب می آید. بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس رسمی کشور از سال 1391 شروع به فعالیت کرد که هدف از آن معاملات هرگونه مواردی که دارای انرژی هستند، مانند برق، نفت و گاز می باشد.

در نظر داشته باشید که سود بورس ها حاصل از کارمزد معاملات اوراق ، کالا یا محصولاتی است که در آنها معامله می شود و به دلیل سهامی عام بدون بورس ها سهام آن برای افراد حقیقی و حقوقی قابل خرید و فروش میباشد.

تاریخچه تشکیل بورس در ایران

جالبه بدونید که مطالعات اولیه درباره تأسیس بورس در ایران، به سال 1315 هجری‌ شمسی باز می گردد ولی در سال 1345 بود که قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد.

تقریبا 1 سال پس از ابلاغ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار، در 15 بهمن‌ سال 1346، بورس اوراق بهادار تهران با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه‌‌‌‌‌‌‍ صنعتی و معدنی که بزرگ‌ ترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن تاریخ محسوب میشد، به‌ صورت رسمـی فعالیت خود را شروع کرد.

برای سرمایه گذاری در بورس از کجا شروع کنیم؟

شاید یکی از متداول ترین سوالاتی که هر کسی دارد این است که خب باید برای سرمایه گذاری در بورس از کجا شروع کنم ؟ خب در جواب باید گفت که برای انجام معامله و آغاز کردن فعالیت شما در بورس در ابتدا باید کد بورسی دریافت کنید. کد بورسی، شناسه ای خاص و منحصر به فرد متشکل از 3 حرف نخست فامیلی و یک عدد 5 حرفی است که نشان دهنده احراز هویت شما در بورس اوراق بهادار خواهد بود و برای انجام فرآیند های مختلف بورسی از این کد باید استفاده کنید.

برای دریافت کد بورسی باید به کارگزاری مراجعه کنید. حال این سوال پیش میاد که کارگزاری کجاست و کارگزار کیست؟ در جواب باید گفت که پیدا کردن و متصل کردن خریدار به فروشنده کار آسانی نیست و از آنجایی که دو نفر حتی در صورت توافق با هم برای معامله سهامشان باید آن را در جایی قانونی به انجام برسانند کارگزاری مثل یک بنگاه املاک هستش که نقش واسط رو بین سرمایه گذاران و شرکت های پذیرفته شده در بورس ها را بازی میکنه. یعنی الان اینجوریه که شما با استفاده از سامانه های آنلاین خرید و فروش کارگزاری X قادرید سهام شرکت مورد نظرتون رو بخرید، پس کارگزاری شما، سرمایه گذاران رو به فروشندگان سهام و یا شرکت های پذیرفته شده و درج شده در بورس و یابالعکس وصل میکنه. نتیجه اینکه مسئول احراز هویت و مسیر اتصال شما به معاملات بورس صرفا کارگزاری است.

همزمان که کد بورسی میگیری، کد آنلاین هم میتونی بگیری. یعنی این که با استفاده از سامانه کارگزاری مد نظرتون میتونید به آسانی و پشت لب تاپ یا کامپیوتر و یا حتی از طریق گوشی خرید و فروش سهام رو خیلی ایمن و راحت انجام بدید و دیگه نیاز نیست که به کارگزاری مراجعه داشته باشید. بعد از دریافت کد بورسی و کد آنلاین معامله باید در سامانه معاملاتی کارگزاری انتخابیتون، نام کاربری و کد آنلاینتون رو وارد کنید تا وارد سامانه بشید که اصلا کار سختی نیست. بعدش میتونید فرآیند خرید و فروش سهام رو شروع کنید. پیشنهاد میشه که در این مرحله دست نگه دارید و سعی کنید تا آموزش های اولیه رو در بورس ببینید و در ادامه به معامله بپردازید.

معمولا به افرادی که تازه کد بورسی میگیرن و اطلاعات و تجربه کافی برای معامله رو ندارند، توصیه میشه که اول به خرید عرضه های اولیه در بازار بورس بپردازند تا دستشون بیاد که سازوکار به چه شکلیه. در ادامه بهتون میگیم که عرضه اولیه چی هست و نحوه خریدش چجوریه و معمولا چقدر سود بهتون میده.

نحوه کار کارگزاری به چه شکل است؟

در حقیقت شما با مراجعه به کارگزاری بورس باید فرم‌ های تعریف‌ شده از طرف بورس را پر کنید و همچنین در سامانه سجام نیز ثبت‌ نام کنید که برای انجام اینکار به شناسنامه، کارت ملی، مدرک تحصیلی، شماره حساب بانکی و ایمیل نیاز دارید تا بعد از تکمیل چند فرم و به همراه داشتن موارد ذکر شده، احراز هویت شما انجام شود و پس از آن طی 2 روز کاری کدی منحصر به فرد برای شما صادر میشود که به کد بورسی معروف است.

شایان ذکر است که تمام این فرآیند از طریق کارگزاری های فعال امکان پذیر است. در واقع کارگزاران بورس به‌ عنوان واسطی به حساب می آیند تا شما بتوانید به سادگی معاملات بازار را انجام دهید. نقش کارگزاری اینه که شما از طریق سامانه معاملات آنلاین، اینترنتی یا حضوری درخواست خودت رو ثبت کنی و بعدش کارگزاری به نمایندگی از شما در بازار معامله رو انجام بده. البته کارگزاری 1.5 درصد رو به عنوان کارمزد معامله برمیداره که بهش کارمزد معامله گفته میشه که 0.8 درصدش مال خودشه باقیش مالیات و کارمزد بورس ها و سازمان و … هست. بعضی از کارگزاری ها از کارمزد خودشون مقداریش رو به مشتریان خوب و پرگردششون تخفیف می دن.

برای درک بهتر نحوه کار کارگزاری این طور فرض کنید که کارگزاری‌ ها نبودند؛ در این حالت شما به منظور انجام معاملات در بازار سهام مجبور بودید در ساعات فعالیت بازار، دائماً در ساختمان مرکزی بورس واقع در خیابان حافظ حاضر باشید و در بین جمعیت انبوه معامله گران که در حال حاضر بیش از 1 میلیون نفر است، حاضر شده و درخواست خود را در همهمه موجود اعلام کنید و حالا امکان داشت تلاش شما به نتیجه برسد و شایدم نه، در حالی‌ که با وجود کارگزاری‌ ها شما به سادگی در قیمت و تعداد مدنظر خود سفارش را ثبت می کنید و بعد از آن همه فعالیت‌ ها به‌ شکل خودکار صورت می پذیرد و معامله اعم از خرید و فروش انجام خواهد شد. پس اینم شد نحوه کار کارگزاری ها؛ خیلی از کارگزاری ها خدماتی مانند؛ دادن اعتبار به مشتریان برای خرید، تخفیف در کارمزد معاملات، آموزش های رایگان و … رو هم ارائه میدهند که برای هر کارگزاری متفاوت خواهد بود. پس فرآیند شروع سرمایه گذاری به شرح زیر است :

• دریافت کد بورسی
• انتخاب کارگزاری برای دریافت کد آنلاین
• شروع به یادگیری تحلیل سهام ها و همین طور استفاده از اخبار موثق در هنگام خرید و فروش سهام و یادگیری مفاهیم پایه ای بورس
• کسب تجربه با خرید هایی با مبلغ کم
• خرید و فروش هایی بر مبنای تحلیل و نه اخبار و شایعات و سیگنال های خرید نامعتبر

نکته : در حال حاضر، 107 کارگزاری فعال در ایران وجود دارد که ماهیت هر کدام با یک دیگر برابر است و در موارد جزئی و سازوکار انجام معامله اندکی با یک دیگر متفاوت هستند و هر کدام برای خرید و فروش سایتی تخصصی دارند تا با آن قادر به انجام معاملات آنلاین و یا آفلاین باشید. ارائه اعتبار برای انجام معامله، ارائه خدمات مشاوره ای و آموزشی رایگان، ارائه خدمات سبدگردانی و همین طور تخفیف در کارمزد انجام معاملات از مواردی است که امکان دارد در هر کارگزاری به یک صورت تعریف شده باشد.

مزایای سرمایه گذاری در بورس

مزیت های سرمایه گذاری در بورس بسیار است و ما در اینجا فقط به ذکر مهم ترین مزایای سرمایه گذاری در بورس اشاره می کنیم :

• سرمایه‌گذاری آسان و بی دغدغه با فرایند معاملات مطمئن
• امکان سرمایه گذاری در بورس با مبلغ حداقلی 500 هزار تومن برای ثبت سفارش (به جز عرضه اولیه که امکان دارد 50 هزار تومن نیاز داشته باشد، پس میتوان با 50 هزار تومن هم وارد بورس شد!)
• نقدشوندگی بسیار بالای سرمایه شما؛ در واقع هر موقع اراده کنید میتونید درخواست برداشت وجه بزنید و پولتون رو از بازار بیرون بکشید.
• گزینه های متنوع سرمایه گذاری از صنعت ها و شرکتهای خدماتی مختلف پیش روی شما
• امنیت و آسان بودن دسترسی و سرمایه گذاری در بورس؛ هیچگونه رفتار خارج از عرف بازار سرمایه در این بازار راه ندارد و شما با خیالی راحت قادر به سرمایه گذاری در آن هستید.
• شفافیت اطلاعات منتشر شده در بورس
• حفظ شدن سرمایه شما عزیزان در مقابل تورم
• بازدهی بسیار عالی بورس نسبت به دیگر بازارهای مالی مثل بازار ارز، طلا، بانک و … در 20 سال اخیر (مخصوصا در سال 98)
• قابلیت خوب به منظور نوسان‌ گیری قیمت؛ یعنی در طول روز میتونید از بازه مجاز و دامنه نوسان قیمت یک سهم استفاده کنید و بلافاصه بعد از خرید یک سهم آن را در ساعات بعدی به فروش برسانید از نوسان ایجاد شده در آن سهم، کسب سود کنید.
• جمع‌ آوری سرمایه‌ های جزئی و پراکنده و انباشت آن برای تجهیز منابع مالی شرکت‌ ها و بکارگیری پس اندازهای راکد در امر تولید و سازندگی کشور
• کمک به رشد تولید ناخالص ملی، اشتغال و حفظ تعادل اقتصادی کشور
• بازار سرمایه با گسترش مالکیت عمومی و مشارکت سهامداری، توزیع ثروت را عادلانه‌تر می‌کند
• مشارکت در اداره شرکت با خرید سهام آن شرکت و حتی حضور در ترکیب هیات مدیره آن و …

اهمیت سرمایه گذاری در بورس

با توجه به نرخ تورم واقعی که هر ساله متحمل میشویم در واقع میتونیم بگیم که هر روز داریم به سمت بی ارزش تر شدن ارزش پولی کشورمون قدم برمیداریم. پس در این زمانه نیاز به خرید دارایی مثل؛ خانه، ماشین، طلا، ارز، ارزهای دیجیتال و همین طور خرید سهام و ورود به بورس داریم. حالا خانه و ماشین و … رو با 500 هزار تومن نمیتوان خرید و در واقع این سرمایه های کوچک و بعضا زیاد باید به سمت بازار بورس حرکت کنه تا هم از ارزش نیوفته و هم اینکه سوددهی خوبی داشته باشه.

به این تصویر بالا نگاه کنید! خودتان متوجه نرخ تورم در این سالیان خواهید شد! بنابراین باید با خرید دارایی، ارزش پول خودتون رو حفظ کنید و هیچ بازاری بهتر از بازار سهام و بورس نخواهد بود. در بخش قبلی مزایای سرمایه گذاری در بورس رو بررسی کردیم و میتونیم بگیم که در حال حاضر، بازار سرمایه (بورس) بهترین زمینه برای سرمایه گذاری محسوب میشه و میتونه شما رو در مقابل افزایش نرخ تورم مقاوم کنه. بعلاوه اینکه انواع اوراق که سودشون شبیه (معمولا بهتر از بانک) هست و یا خرید و فروش سکه و یا سرمایه گذاری در صندوقهای طلا هم در بورس امکان پذیره، یعنی به راحتی حتی اگر سهام ارزنده پیدا نکنید می تونید پولتون رو تو این گزینه ها هم با چندتا کلیک ساده سرمایه گذاری و یا بینشون جابجا کنید.

عرضه اولیه سهام در بورس

هر شرکتی برای ورود به بورس نیاز داره که در یک روز مشخص، یک تعداد سهام خاص رو در یک قیمت مشخص عرضه کنه تا بخشی از شرکتش که عرضه شده رو مردم خریداری کنند و فرآیند خرید و فروش سهام آن شرکت از فردای آن روز به شکل عادی بازار، انجام شود. جالبه بدونید که شرکت ها برای تعیین قیمت، اندکی قیمت اعلامی برای خرید رو کم تر از قیمت ذاتی و اصلی سهام معرفی میکنند تا ذوق خریداران برای خرید سهام آن شرکت بیشتر شود و به همین دلیل خرید عرضه اولیه با استقبال خیلی زیادی روبرو است.

همانطور که پیش تر هم توصیه کردیم، باید بازم بگیم که برای افراد تازه وارد در بورس، خرید عرضه های اولیه به دلیل کم ریسک بودن و سوددهی بالا، خیلی مناسب است و این افراد به این طریق میتونن هم سود کنن و هم رفتار بازار رو رصد کنند و در کنار آن هم به یادگیری مفاهیم بورسی، تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی و رفتار شناسی بازار بپردازند تا بعد از چند خرید و فروش عرضه اولیه قادر باشند سهام های شرکت های دیگه رو هم به پرتفوی سرمایه گذاری (پرتفوی به معنی سبد در واقع جایی که انواع سهام های شما در آن قرار می گیرند) خودشون اضافه کنند.

عرضه اولیه در بورس معمولا سود خوبی را به سهامدارن میدهد و جالبه بدونید که میزان سهام اختصاص یافته به کد های حقیقی و حقوقی در زمان خرید عرضه اولیه به یک میزان خواهد بود؛ یعنی مثلا در روز 12 اردیبهشت 99 سهام شرکت X با قیمت 1200 تومن به ازای هر سهم و به مقدار 400 سهم به هر کد معاملاتی (کد بورسی) تعلق میگیره که این منوط به اینه که شما عرضه اولیه رو ثبت سفارش کنید. البته بعضی از کارگزاری ها با اعلام شما و در صورت شارژ بودن حساب کاربری شما، به صورت خودکار دست به خرید عرضه اولیه ها در سقف قیمتی و تعداد سهامی میزنند و برخی هم چند روز زودتر سفارش گیری می کنند که خود میتواند کار شما را راحت کند. عرضه اولیه های سال 98 به صورت میانگین بین 60 تا 400 درصد سود رو نصیب خریداران خود کردند که میتواند خبر خوبی برای تازه واردها باشد.

تحلیل تکنیکال، بنیادی و روانشناسی بازار چیست؟

خیلی از بورس بازان برای فهمیدن این که قیمت یک سهم به کدام سمت حرکت میکنه، اطلاع از زمان اصلاح و یا صعود سهم، تعیین خطوط مقاومت و حمایت قیمتی سهم، استفاده از نمودار ها، چارت ها و اندیکاتور ها و … از تحلیل استفاده میکنند. این تحلیل ها بر اساس ماهیتی که دارند به تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی تقسیم بندی میشود که  در هر یک از آن ها یک نوع طرز فکر و فرآیند ارزشگذاری قیمتی برای سهم در نظر گرفته میشه ولی ماهیت هر دو یکیه و برای پیش بینی آینده کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت سهم ازشون استفاده میشه.

البته تحلیل بنیادی همونجوری که از اسمشم پیداست یکم عمیق تر و کلی تر به تحلیل میپردازه و ارزش ذاتی سهام شرکت خیلی در تصمیم گیریش تاثیر داره ولی تحلیل تکنیکال بیشتر با نمودار ها و اندیکاتور ها سروکار داره و برای پیش بینی کوتاه مدت بیشتر ازش استفاده میشه ولی هر دوی این تحلیل ها به دانش و تجربه نیاز دارند. در تحلیل تکنیکال اصل بر این است که قیمت ها طبق روندی مشخص حرکت می کنند، همه چیز در قیمت و نمودار قیمتی سهم ها نهفته است و تاریخ همیشه تکرار خواهد شد.

در کنار تحلیل تکنیکال و تحلیل بینیادی سهام، تحلیل دیگری وجود دارد که تحلیل روانشناسی بازار است و همان طور که از نامش پیداست برای پیش بینی روند قیمتی و یا واکنش های بازار و هر کدام از سهام ها، به گذشته آن سهم یا بازار و یا اینکه از لحاظ روانشناسی رفتار و واکنش مردم نسبت به موارد مختلف به چه صورتی خواهد بود، می پردازد. به عنوان مثال اینکه احتمالا چه تعداد کد، برای خرید عرضه اولیه X اقدام به خرید می کنند به وسیله تحلیل تکنیکال و بنیادی امکان پذیر نیست ولی با نگاه کوچکی به مشارکت مردم در عرضه اولیه قبلی، میتوان به سادگی به صورت حدودی یک عدد خاص را برای میزان مشارکت مردمی در عرضه اولیه X متصور شد.

انواع روش های سرمایه گذاری در بورس

سرمایه گذاری در بورس به 2 صورت انجام میشود :

• سرمایه گذاری مستقیم
• سرمایه گذاری غیر مستقیم

سرمایه گذاری مستقیم همونطوری که از نامش پیداست یعنی اینکه شما کد بورسی بگیرید و در ادامه خودتون شروع به سرمایه گذاری با پول خودتون کنید و سود زیاد خودتون برای خودتون باشه و خودتون باشید که تحلیل کنید، تجربه کسب کنید، اخبار گوش کنید و تصمیم بگیرید. ویژگی های سرمایه گذاری مستقیم در بورس بدین شکل است :

• برای سرمایه گذاری نیاز به دانش، آگاهی و تجربه کافی در مورد بازار و صنایع و اقتصاد کشور دارید
• روحیه ریسک پذیری شما خیلی اهمیت دارد
• سرمایه‌ گذار شخصا وارد معاملات بورس و خرید و فروش سهام میشود
• برای رصد بازار و خرید و فروش به فرصت و زمان کافی نیاز دارید
• شما قادرید با استفاده از روش هایی مانند؛ تلفنی، آنلاین و حضوری اقدام به خرید و فروش سهام و تشکیل پرتفوی کنید

سرمایه گذاری غیر مستقیم یعنی اینکه شما به عنوان سرمایه گذار وضعیت بازدهی و ریسک صندوق های سرمایه گذاری و سبدهای مختلف در بورس رو ببینید و تصمیم بگیرید که سرمایه خودتون رو در اختیار آنها قرار دهید تا تمامی کارها رو آنها انجام دهند و شما عملا دیگر نیازی به بررسی وضعیت بازار و اقتصاد و همینطور کسب تجربه، دانش و … نخواهید داشت. این مورد برای افرادی که وقت و دانش کافی رو در اختیار ندارند، مناسب تر است. ویژگی های سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس بدین شکل است :

با چقدر پول میشه وارد بورس شد؟

همونطور که پیش تر هم اشاره کردیم و با توجه به قانون جدید مصوب شده در تاریخ 16/01/99 حداقل مبلغ برای خرید سهام، 500 هزار تومن تعیین شده. لازم به ذکر است که این عدد پیش از این 100 هزار تومان بود و قرار است که این قانون از تاریخ 20 فروردین ماه سال 99 اجرایی شود.

در نظر داشته باشید که این قانون هنوز برای عرضه اولیه استثنا قائل است و مثلا عرضه اولیه ای که 70 هزار تومن به هر کد اختصاص میابد را میتوان ثبت سفارش کرد و در حالت کلی خرید عرضه اولیه شامل این قانون نمی شود.

عزیزان توجه داشته باشید که این قانون برای فروش سهام صدق نمیکند و تنها برای خرید است؛ یعنی شما نمیتونید سفارش خرید سهامی را زیر قیمت 500 هزار تومن ثبت کنید ولی برای فروش هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد و شما میتوانید هر مقدار سهام رو با هر قیمتی که دوست دارید و دامنه نوسانی سهم بهتون اجازه میده، به فروش برسانید.

ماهانه در بورس چقدر میتوان درآمد داشت؟

چنانچه بخواهیم سریع یک مثال بزنیم باید بگیم که : اگر 1 میلیون تومن سهام بخرم، 10روز، روزی 5% درصد می‌ شود 50% ، پس پول من 50% رشد خواهد داشت پس۱میلیون تومان من شده 1 میلیون‌  و‌ 500، اما اینطور نیست و این پول تساعدی رشد می‌ کند یعنی اینکه روز اول 1 میلیون تومان دارید و روز دوم 1 میلیون‌ و‌ 50 هزار تومان دارید، بنابراین روز دوم آن 5% باید روی 1 میلیون‌ و‌ 50 هزار تومان محاسبه شود.

چنانچه این مبلغ را برای 10 روز حساب کنیم سود شما حدود ۶۰۰ هزار تومان خواهد شد. در حقیقت در این 10 روز کاری بورس که 5% هر روز سهام من رشد پیدا کرده، من حدود 60% سود می کنیم. البته در نظر داشته باشید که در منفی شدن هم همین طور است یعنی این که چنانچه سهام من 10 روز هر روز 5% کاهش پیدا کند، در بدترین شرایط سود ما 50% کم نمیشود، بخاطر این که 1 میلیون ما روز دوم میشود 950 هزار تومان روز سوم 5% از این 950 هزار تومان کم خواهد شد و ما کمتر ضرر خواهیم کرد. در حقیقت بعد از 10 روز 1 میلیون تومان ما ۶۰۰ هزار تومان خواهد شد؛ یعنی ما 40% ضرر کرده‌ ایم! و این بسیار جالب است.

30 اصطلاحات رایج بورسی – مفاهیم پایه

•  برگه سهام : برگه سهام، برگه ای است که نشان می دهد شما در روز مشخص، از نماد شرکت X ، چه تعداد سهم در اختیار دارید. این برگه را کارگزاری ها صادر خواهند کرد.
• ساعت کار بورس : شما از شنبه تا چهارشنبه (به غیر از روزهای تعطیل وسط هفته) قادرید از سالت 9 تا 12:30 به خرید و فروش سهام بپردازید. در نظر داشته باشید که ساعت 8:30 تا 9 صبح هم، زمان ثبت سفارش به حساب می آید و معامله ای انجام نمیشود.
• بازار اولیه : بازاری است که شرکت هایی که جدیدا در بورس پذیرش شده اند، قسمتی از سهام خود رو آنجا عرضه می کنند و در این بازار پذیره نویسی می کنند.
• بازار ثانویه : بازاری است که سهام شرکت های پذیرفته شده در بازار اولیه، معامله می شود.
• قیمت اسمی : قیمت اسمی، همان قیمت اولیه سهم  در بازار اولیه هستش که در ایران،  قیمت اسمی هر اسم، 100 تومان می باشد.
• نماد شرکت بورسی : هر شرکتی باید با یک مشخصه ای شناخته شود و مورد معامله قرار بگیرد که این مشخصه همان نماد بورسی یک شرکت است. معمولا حرف اول نماد، اول نام گروه حوزه فعالیت آن نماد است؛ به عنوان مثال خساپا (خودرو سازی سایپا) و یا قشکر (شکر شاهرود).
• پرتفوی یا پرتفولیو : منظور سبد تشکیل شده ای است که نماد های خریداری شده توسط شما در آن به نمایش گذاشته خواهد شد و با تشکیل پرتفو و سبد و خرید سهام ها از صنایع مختلف، میتوانید ریسک سرمایه گذاری رو کاهش بدید.
• سال مالی : منظور از سال مالی در واقع دوره 1 ساله ای است ک مبنای محاسبه سود و زیان و دیگر گزارش های مالی شرکت قرار می گیرد که معمولا در بسیاری از شرکت از از ابتدای فروردین تا انتهای اسفند می باشد.
• سود هر سهم یا EPS : منظور از EPS سود شرکت به ازای هر سهم است. هر شرکت در بازار بورس، اول سال مالی، سود تخمینی خود را بر اساس نظر هیات مدیره اعلام کرده و در سایت کدال انتشار می دهد.
• نسبت P/E : نسبت پ به ایی، نشان دهنده قیمت یک سهم به پیش بینی سود سهام است. P/E برای ما روشن میکند که سرمایه گذاران حاضرند به ازای دریافت هر 1 ریال سود یک شرکت، چند ریال برای خرید آن پرداخت کنند. هر چه این رقم  بالا تر باشد، سرمایه گذاری، ریسک پذیر تر خواهد شد. به عنوان مثال اگر شرکتی، سود سهام (EPS)  خود را 200 تومان اعلام کند، با فرض P/E برابر 5،  قیمت تعادلی برابر با 1000 تومان است.
• شرکت کارگزاری : منظور از شرکت کارگزاری همان بنگاه های معاملاتی است که خرید و فروش سهام از طریق آن ها امکان پذیر است و آن ها وکیل تام الاختیار فروشنده و خریدار به حساب می آیند. در حقیقت کارگزاری، رابط بین شما و بورس است و از خرید و فروش شما، درصدی به عنوان کارمزد کسر می کند. لذا شما بدون کارگزار، امکان خرید و فروش سهام را نخواهید داشت.
• سهام جایزه : زمانی که شرکت ذخایر آزاد زیادی دارد، امکان دارد قسمتی از ذخایر خود را از راه انتشار سهام جایزه، در وجه سهامداران کنونی خود و به نسبت سهامی که در اختیار دارند، به سرمایه تبدیل کند. برای دریافت سهام جایزه هیچ گونه هزینه ای اعمم از قیمت اسمی سهم، پرداخت نمی شود.
• ارزش خالص دارایی‌ها یا همان NAV : ناو در حقیقت ارزش خالص دارایی  ها خواهد بود و به بیان دیگر تفاوت بین دارایی و بدهی NAV نامیده می شود.
• شاخص کل بورس : شاخص کل، وضعیت بازار را در روز و ماه و سال بیان می کند. به بیان دیگر شاخص کل بیانگر بازدهی کل بازار است و تغییرات مثبت و منفی آن، نشان دهنده تغییرات مثبت یا منفی کل بازار می باشد.
• شاخص هم وزن بورس : شاخص کل هم وزن، زیرمجموعه‌ ای از شاخص کل هستش. شاخص هم وزن میانگین بازدهی شرکت ها را با ضریب یکسان مورد ارزیابی قرار می دهد و آن ها را در نمودار نشان می دهد. تفاوت شاخص هم وزن با شاخص کل بورسی در این است که؛ شاخص هم وزن، ارزش تمام شرکت های بزرگ و کوچک بازار رو یکسان و با یک دید در نظر می گیرد.

• سود مرکب : سود مرکب به زبون ساده یعنی تو 1 میلیون پول داری و 5 درصد رشد میکنه و میشه 1 میلیون و 50 هزار تومن، روز بعد اگر 5 درصد رشد که به 1 میلیون و 50 هزار تومن 5 درصد افزایش پیدا میکنه و نه به اون ا میلیونی که اول داشتی.
• حد سود و حد ضرر : به زبان ساده یعنی وقتی قیمت سهام به حد ضرر تعیین شده رسید، سهام مورد نظر را باید به فروش رساند تا از ضرر بیشتر جلوگیری شود. حد سود هم برعکس همین است یعنی وقتی قیمت سهام به حد سود تعیین شده رسید، سهام مورد نظر رو باید به فروش رساند و سیو سود کرد تا گرفتار اصلاح آن سهم نشوید.
• دامنه نوسان قیمت سهم : به بازه قیمتی که در طول روز، یک سهم قادر به نوسان در آن خواهد بود، دامنه نوسان قیمتی سهم گفته میشود. شایان ذکر است که نمادهای بورسی دامنه نوسانی 5 درصد دارند یعنی قیمت یک سهم بورسی در یک روز کاری، میتوان تا 5 درصد منفی و تا 5 درصد مثبت شود که جمعا میتواند 10 درصد نوسان را تجربه کند.
• حجم مبنا : حجم مبنـا، حداقل تعداد سهام يک شرکت است که می بایست در طول روز، معامله شود تا قيمت آن سهم، بتوانـد طبق سقف دامنه نوسان، افزايش يا کاهش پیدا کند.
• ارزش ذاتی سهام : ارزش ذاتی به ارزش واقعی سهام یک شرکت یا یک دارایی می گویند که بر پایه بررسی تمامی ابعاد کسب‌ و کار مورد نظر، از جمله صورت‌های مالی ، پتانسیل رشد سودآوری شرکت در سال‌ های آینده و لحاظ دارایی‌های مشهود و نامشهود صورت پذیرفته است.
• تعدیل سود : منظور از تعدیل سود، تغییرات سود پیش بینی شده طی سال مالی است. در واقع بسته به روند عملکردی شرکت، EPS به وضعیت دقیق تر نزدیک تر خواهد شد که طی آن تعدیل ها یا مثبت می شوند یا منفی.
• حق تقدم : به زبان ساده زمانی که شرکتی سهام جدید منتشر می کند، اولویت فروش این سهام با سهام داران خود شرکت است که به این موضوع حق تقدم خرید سهام می گویند.
• قیمت پایانی سهم : قيمت پايانـي سهم، در واقع ميانگين قيمت‌ هايی است که آن سهم در طول روز، بر اساس آن قيمت‌ ها، مورد معامله قرار گرفته است.
• افزایش سرمایه : در حقیقت شرکت ها در بورس هر سال یا هر چند سال یک بار، طبق سودی که کسب کرده اند و همین طور با توجه به افزایش قیمت سهم، نسبت به افزایش سرمایه قانونی خود اقدام می کنند و با این کار، تعداد سهام صاحبداران، به میزان درصد افزایش سرمایه، زیاد خواهد شد و درصد مالکیت سهامداران کم نخواهد شد و تنها تعداد سهام آن ها زیاد و در عین حال قیمت هر برگه سهم آن ها کم میشود تا مالکیت تغییر نکند.
• مجمع فوق العاده : تغییر سالی مالی، تغییر محل شرکت، تصویب طرح توجهی افزایش سرمایه از اندوخته یا تجدید ارزیابی دارایی ها، مجمع فوق العاده صاحبان سهام  شرکت X میتواند موجبات برگزاری مجمع فوق العاده را فراهم کند.
• مجمع عمومی سالیانه : مجمع عمومی شرکت سهامی، از اجتماع صاحبان سهام تشکیل میشود. مجمع عمومی عادی سالیانه برای رسیدگی به صورت‌ های مالی شرکت، رسیدگی به گزارش مدیران و بازرسان شرکت و همینطور تقسیم سود و اندوخته بین صاحبان سهام، سالی 1 بار وقتی که در اساسنامه پیش‌ بینی شده است، تشکیل خواهد شد.
• بسته شدن نماد : در روزهای کاری سهام ها به دلایلی میتوانند بسته شوند که این یعنی دیگر خرید و فروش و نوسان قیمتی در آن سهم متوقف خواهد شد. دلایلی مانند افشای اطلاعات با اهمیت، نوسان قیمتی بالای 20 و 50 درصد، برگزاری مجمع و … میتواند موجب بسته شدن نماد شود. تعداد روز بسته ماندن نماد به دلیل بسته شدن نماد بستگی خواهد داشت.
• صف خرید و صف فروش : منظور از صف خرید این است که تقاضا برای خرید سهام شرکتی در قیمت مشخص، از عرضه بیش تر باشد و منظور از صف فروش این است که تقاضا برای خرید سهام شرکتی در قیمت مشخص، از عرضه کم تر باشد.
• سود تقسیمی یا همان DPS : دی پی اس، سود هر شرکت بعد از کسر مالیات میباشد که به وسیله شرکت ها بین سهامداران تقسیم می شود یا برای توسعه شرکت در نظر گرفته خواهد شد و در صورت تقسیم شرکت ها حداکثر 8 ماه پس از مجمع برای پرداخت آن فرصت دارند.
• سهام شناوری : سهام شناور سهامی است که انتظار می رود که در آینده نزدیک امکان دارد مورد معامله قرار بگیرد. به بیان دیگر مقدار سهامی که در دست مردم است و جابجا میشود، سهام شناور نام دارد. به عنوان مثال شرکتی 51 درصد سهامدار عمده دارد که سهام آن شناور نیست و ثابت است و 49 درصد از آن در دست مردم هر روز معامله میشود که به آن سهام شناور آن سهم می گویند.

کلام آخر

در انتهای این مقاله باید بگم که سرمایه گذاری در بورس، مزایای خیلی زیادی رو برای سرمایه گذاران به همراه داره و هر کسی با هر میزان سرمایه ای میتونه از این ویژگی ها و امکانات به اندازه سرمایش بهره مند بشه. پس پیشنهاد ما این است که اگر کد بورسی داری خیلی جدی تر به سرمایه گذاری در بازار سرمایه فکر کن و اگر کد بورسی هم نداری، حتما در اولین فرصت کد بورسی رو بگیر و شروع به سرمایه گذاری های کوچک در بازار سرمایه کن تا فرآیند انجام اینکار دستت بیاد و حرفه ای بشی.

اما در هر سطحی هستی، مطمئنا لیست اصطلاحات رایج بورسی که در انتهای همین مقاله برات گفتم، خیلی به دردت میخوره و حتما بخون و یاد بگیرشون، سعی کردم با زبان ساده برات بگمشون پس حتما مطالعه کن.

همونطور که وسط های متن هم گفتم سرمایه گذاری در بورس میتونه درآمد ماهیانه خیلی خوبی برات داشته باشه که میتونی در کنار کار اصلیت ازش بهره مند بشی. بازم میگم که مراحل دریافت کد بورسی رو به زبون ساده و خیلی کاربردی برات گفتم که میتونی ازش استفاده کنی و در واقع این مطلب، مطلبی هستش که میتونی به تنهایی مبنای تصمیم گیریت قرارش بدی و پاسخ هر سوالی که داری رو توش پیدا کنی یا برای دوستانت بفرستی. پس از این فرصت استفاده کن.