راهنمای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری سال 1401

راهنمای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری

با وجود بازدهی بالای بورس در سال های اخیر و به خصوص سال اخیر که خیلی وضعیت بورس خوب نبود، صندوق های سرمایه گذاری وضعیت به مرات بهتری داشتند و همواره سرمایه های سرگردان را به سمت خود جذب می کردند. برای شناسایی بهترین صندوق باید راهنمای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری را مطالعه کنید و روند سودآوری و به صورت کلی پیشینه صندوق در سال های گذشته را مورد بررسی قرار دهید تا بتوانید بهترین صندوق سرمایه گذاری را شناسایی و برای سرمایه گذاری در آن اقدام نمایید. در این مطلب ما قصد داریم راهنمای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری برای سال 1401 را تقدیم حضور شما عزیزان کنیم و امیدواریم که همگی از راهنمای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری بیشترین استفاده ممکن را ببرید و پس از خواندن آن قادر باشید بهترین صندوق سرمایه گذاری در ایران را شناسایی و انتخاب نمایید.

راهنمای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری

پس از این که متوجه شدیم صندوق های سرمایه گذاری چیست و نحوه خرید آن چگونه است در این مطلب قصد داریم راجب انتخاب بهترین صندوق های سرمایه گذاری و نحوه این انتخاب صحبت کنیم. انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری تنها به یک ملاک وابسته نیست که مثلا بگوییم همان صندوقی که در ماه گذشته بیشترین بازدهی را داشته، یا آن صندوقی که در سال گذشته بهترین عملکرد را از خود نشان داده است، یا صندوق درآمد ثابت بهتر از صندوق مختلط است، یا صندوق های سهامی سود بیشتری دارند و مواردی از این دست، بلکه در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری گزینه‌ های زیادی تاثیرگذار هستند.

سرمایه ‌گذار نیز می بایست یکسری مراحل را طی کند تا راحت ­‌تر بتواند صندوق سرمایه گذاری مناسب خودش را انتخاب نماید. حائز اهمیت ترین فاکتورها در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری را به چهار دسته تقسیم کرده ایم که شامل؛ روحیات و میزان ریسک پذیری شخص سرمایه ‌گذار، تعیین بازه سرمایه ‌گذاری، بررسی شرایط اقتصادی کشور و مقایسه و انتخاب بهترین صندوق می شود.

تعیین میزان ریسک پذیری سرمایه گذار

در بورس ریسک و بازده مورد انتظار رابطه ‌مستقیمی با هم دارند. یعنی هر چقدر ریسک بیشتری بکنید، انتظار شما از بازدهی پولتان بیشتر است، حالا امکان دارد انتظار شما برآورده شود یا برآورد شما درست نباشد و به سود مورد نظر خود نرسید. نخستین گام برای انتخاب یک صندوق سرمایه گذاری خوب، توجه به روحیات و میزان ریسک پذیری شماست. یعنی شما به منظور دستیابی به سود مورد نظرتان تا چه حد حاضر به ریسک کردن هستید؟ آیا فردی هستید که ترجیح می ‌دهد ریسک زیاد را به جان بخرد تا سود بیشتری نصیبش شود، یا آدم ریسک گریزی به حساب می آیید که بدنبال کسب سود کم و ماهیانه است؟

خبر خوب این که انواع صندوق های سرمایه گذاری با توجه به ترکیب دارایی خود امکان سرمایه گذاری را هم برای افراد ریسک پذیر و هم برای افراد ریسک گریز فراهم کرده است. به صورت کلی صندوق ‌های سرمایه گذاری به سه دسته اصلی با درآمد ثابت، سهامی و مختلط تقسیم بندی می‌ شوند. این سه نوع صندوق با توجه به ترکیب دارایی خود و سهامی که در سبد خود دارند از میزان ریسک متفاوتی برخوردار هستند.

حتما برایتان جالب است : نحوه پذیره نویسی در صندوق etf بورس

صندوق های با درآمد ثابت به این خاطر که بیشتر دارایی خود را به اوراق با درآمد ثابت کم ریسک مثل؛ سپرده‌ های بانکی، اوراق مشارکت و … تخصیص می ‌دهند، کمترین میزان ریسک در بین انواع صندوق های سرمایه گذاری دارا می باشند. از طرف دیگر صندوق های سهامی به این دلیل که بیشتر ترکیب دارایی خود را به سهام موجود در بازار بورس اختصاص می دهند، از بیشترین ریسک برخوردار خواهند بود. صندوق های مختلط هم حد وسط را گرفته ‌اند و از ریسک و بازدهی متوسطی برخوردار می باشند.

نکته دیگری که بهتر است آن را در خاطر داشته باشیم این است که صندوق های درآمد ثابت مثل سپرده‌ های بانکی معمولا پرداخت سود ماهیانه به سرمایه گذاران خود دارند و این در حالی است که در صندوق های سهامی و مختلط این مورد کمتر دیده می شود، بنابراین در نتیجه موارد گفته شده در بالا، می ‌توان چند نکات زیر را بیان کرد :

  • ** چنانچه شما فردی ریسک گریز هستید و علاقه ‌ای به ریسک کردن ندارید و از طرف دیگر دوست دارید از سپرده خود در صندوق سود ماهیانه دریافت کنید، گزینه مناسب برای شما صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت خواهد بود.
  • ** چنانچه شما فردی ریسک پذیر هستید و حاضرید برای سود بیشتر، ریسک بیشتری را متحمل شوید، بهترین گزینه برای شما صندوق های سرمایه گذاری سهامی خواهد بود. این نوع صندوق ها بیشتر برای افرادی مناسب هستند که قصد سرمایه گذاری در بورس را دارند، ولی وقت و دانش کافی برای اینکار را در اختیار ندارند.
  • ** چنانچه فردی هستید که به دنبال ریسک و سود متوسط و معقول است، صندوق های مختلط مناسب ترین گزینه برای سرمایه گذاری شما عزیزان به حساب می آید.

بازه سرمایه گذاری و بررسی وضعیت اقتصادی

گام دیگر برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری ، تعیین  بازه سرمایه گذاری و توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه است. اصلی ترین پرسشی که باید پیش از سرمایه گذاری از خودتان بپرسید، این است که قصد دارید برای چه مدتی سرمایه‌ خود را صرف سرمایه‌ گذاری نمایید؟ قصد دارید یک سرمایه ‌گذاری چند ماه داشته باشد یا چند ساله؟ تحت شرایطی که شرایط اقتصادی در حالت تورمی قرار داشته باشد و بازار مدام در حال نوسان باشد، نباید از ریسک کردن ترسید و حتی چنانچه قصد دارید تنها برای 6 ماه سرمایه‌ گذاری نمایید، صندوق های مختلط و سهامی گزینه مناسب ترین به نسبت صندوق های درآمد ثابت محسوب می شوند.

در سرمایه ‌گذاری طولانی مدت چند ساله، چنانچه تورم یا نوسانی هم در اقتصاد وجود داشته باشد، به این دلیل که سرمایه‌ گذاری بلند مدت است، بالاخره به ثبات و آرامش خواهد رسید، از همین روی بهترین گزینه برای سرمایه ‌گذاری، انتخاب یک سبد ترکیبی از چند صندوق مختلط و سهامی به شمار می رود. سرمایه ‌گذاری در صندوق های درآمد ثابت با دید طولانی مدت خیلی محافظه ‌کارانه است و بازدهی کمتری به همراه دارد، به ویژه که در کشور ما هر چند سال یکبار تورم بزرگ رخ می دهد!

نکته حائز اهمیتی که باید در نظر داشته باشیم این است که در کل ریسک صندوق های سرمایه گذاری بسیار کم است، چرا که صندوق های سرمایه گذاری تحت نظارت سازمان بورس راه اندازی می‌ شوند و فعالیت می ‌کنند و به این دلیل که همیشه تحت نظارت هستند باید اطلاعات دقیق و درستی از سرمایه گذاری خود در وب سایتشان منتشر کنند، لذا صندوق‌ ها نمی‌ توانند سرمایه مردم را در هر دارایی که قصد دارند سرمایه ‌گذاری نمایند و هر ریسکی را متحمل شوند. بنابراین ریسک ورشکستگی یا صفر شدن سرمایه در صندوق‌ ها بسیار کم است و تنها ریسکی که سرمایه ‌گذاران را تهدید می ‌کند، ریسک سود نکردن یا از دست دادن مقداری از سرمایه است.

سایز صندوق سرمایه گذاری

سایز صندوق نیز معیاری است که به راحتی قابلیت بررسی را دارد، ولی مورد توجه قرار نمی ‌گیرد! سایز صندوق به میزان سرمایه ‌ای که جذب کرده بستگی دارد و میزان دارایی‌ های آن را نشان می‌ دهد، برای مثال صندوق گنجینه زرین شهر بزرگترین صندوق درآمد ثابت به حساب می آید که ارزش خالص دارایی ‌هایی بیش از 30 هزار میلیارد تومان دارد و این در حالی است که دارایی دو صندوق مانند گنجینه الماس بیمه دی و مشترک نوین نگر آسیا به ترتیب حدود 37 و 21 میلیارد تومان است. به عبارت دیگر اندازه صندوق گنجینه زرین شهر، تقریبا هزار برابر این دو صندوق است.

نحوه خرید واحد صندوق سرمایه گذاری

بزرگی صندوق شاید بیانگر تعداد زیاد سرمایه‌ گذاران و اعتماد تعداد بیشتری به این صندوق ‌ها باشد، ولی از طرفی این میزان از دارایی، مدیریت صندوق را سخت ‌تر خواهد کرد. به عبارت دیگر صندوق‌ های کوچک بهتر می ‌توانند روی خرید سهام مانور بدهند و انعطاف ‌پذیری بیشتری از این لحاظ دارند. یک صندوق بزرگ مجبور است تمام سرمایه ‌خود را بین دارایی‌ های متنوع تقسیم کند و مدیریت این میزان دارایی و تنوع در سرمایه ‌گذاری، خودش یک چالش بزرگ برای صندوق باشد. همچنین خرید و فروش دارایی‌ ها سخت‌ تر می‌ شود و امکان دارد یک سری از موقعیت‌ ها از دستش خارج شوند.

حتما برایتان جالب است : دارا سوم | همه چیز درباره عرضه صندوق دارا سوم در بورس

البته همچنین باید در نظر داشت که در عوض یک صندوق کوچک به سادگی می ‌تواند بین دارایی‌ ها و سهام گوناگون در حرکت باشد و دستش برای افزایش سود مجموعه بازتر باشد. به همین منظور چنانچه لیست صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت را به ترتیب سودی که در سال گذشته داشته ‌اند مرتب کنیم، تقریبا دارایی تمامی صندوق ‌های صدر این لیست کم تر از 100 میلیارد تومان است. البته صندوق‌ های کوچک هم با توجه به عملکردی که از خود نشان می دهند، به مرور زمان افزایش سقف خواهند داشت و دارایی ‌آن ها افزایش پیدا می کند که این موضوع روی سودآوری آن‌ ها موثر می باشد.

میزان ریسک سبد سهامی صندوق

حتی چنانچه دو صندوق مقدار یکسانی از دارایی‌ های خود را در بازار سهام سرمایه ‌گذاری نمایند، باز هم عامل دیگری در تفاوت سوددهی این دو صندوق تاثیرگذار است و آن استراتژی سرمایه ‌گذاری صندوق و میزان ریسک پذیری آنهاست. ریسک کردن در بازار سرمایه یک شمشیر دو لبه است که بعضی مواقع موجب افزایش سوددهی و گاهی هم موجب ضرر خواهد شد. این بدین معنی است که وقتی می‌ گوییم یک سهم نسبت به دیگری ریسک بیشتری دارد، این یعنی احتمالا سوددهی خوبی دارد و از طرفی امکان دارد دچار ضرر بیشتری هم شود.

برای مثال صندوق x در چند ماه متوالی سود وسوسه کننده 3 تا 5 درصد را دارد و سر و صدای زیادی هم راه می اندازد. این صندوق، با توجه به گزارش ماهانه‌ ای که منتشر می ‌کند، درصد زیادی از سبد خود را به سهم ‌های با ریسک بالا اختصاص می دهد و از همین روی در زمان صعود بورس، سبد سهامی x هم سود بیشتری به همراه دارد، ولی چنانچه در همین مدت بازار بورس اصلاح می ‌شد، سبد سهامی این صندوق ضرر می‌ کرد و سوددهی آن کاهش پید می کرد.

بین دو صندوق با نوسان سود متفاوت، کدام بهتر است؟

شاید دیدن سود خوب چند ماهه یک صندوق وسوسه کننده باشد و سرمایه ‌گذاران بخواهند وارد این صندوق شوند، اما باید حواسشان باشد که این سود امکان دارد تنها برای چند ماه بوده باشد و هنگامی که بازار بورس دچار رکود می ‌شود، سود سبد سهامی این صندوق هم کاهش پیدا کند و در مجموع سود بسیار کمی داشته باشد. بنابراین سرمایه‌ گذار خودش باید تصمیم گیری کند که سود مطمئن بدون نوسان را بهتر می داند یا ریسک بالاتر با احتمال سود بیشتر.

این انتخاب به بازه سرمایه ‌گذاری هم بستگی دارد. یعنی چنانچه قصد داشته باشید پولتان را تنها به مدت یک یا دو ماه سرمایه ‌گذاری کنید، بهتر است در صندوقی با نوسان کم باشد، به این خاطر که امکان دارد از شانس بد دقیقا در ماهی که بازار بورس شرایط خوبی ندارد وارد صندوق شوید و اگر صندوق ریسکی باشد، ضرر کنید، ولی اگر هدفتان برای سرمایه‌ گذاری بازه میان مدت و بلند مدت است، با توجه به شرایط بازار بورس، صندوق ‌های ریسکی با درصد بیشتر سهام در سبد خود بهتر هستند.

نحوه مقایسه بهترین صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت

این موضوع که عملکرد یک صندوق در ماه ‌های گذشته را مورد بررسی قرار دهیم و نتیجه گیری کنیم این صندوق برای سرمایه ‌گذاری مناسب است یا خیر، معیار خوبی برای انتخاب صندوق مناسب نیست. بلکه باید عملکرد صندوق ‌ها را با هم مقایسه کرد، یعنی نمی ‌شود عملکرد سه ماه گذشته یک صندوق را ببینیم و از آنجایی که میزان سوددهی آن کمتر از یک درصد بوده، نتیجه بگیریم صندوق مناسبی نمی باشد.

حتما برایتان جالب است : بهترین سرمایه گذاری با پول کم در حال حاضر

بلکه باید عملکرد سایر صندوق ‌ها را در همین بازه بررسی کنیم. چنانچه بیشتر صندوق ‌ها در این بازه سود خوبی داشته ‌اند و این صندوق نتوانسته مثل آن ‌ها باشد، بنابراین نتیجه ‌گیری ما درست است و سوددهی پایین این صندوق به دلیل عملکرد ضعیف تیم مدیریتی آن است، ولی چنانچه بیشتر صندوق‌ ها نتوانسته‌ اند سود خوبی داشته باشند، بنابراین مشکل جای دیگری است و به شرایط بازار به خصوص بازار اوراق بدهی و سهام برمی ‌گردد. امکان دارد بازار سهام در این بازه زمانی نزولی بوده باشد یا در سود اوراق بادرآمد ثابت تغییری رخ داده باشد که روی سوددهی همه صندوق‌ ها تاثیرگذار بوده ‌اند.

یک روش مرسوم برای تشخیص عملکرد صندوق های درآمد ثابت، مقایسه بازدهی هر صندوق درآمد ثابت با میانگین بازدهی کل صندوق ‌های درآمد ثابت است، لذا چنانچه بازده یک صندوق از میانگین کل صندوق‌ ها بیشتر باشد، می ‌توانیم این طور نتیجه گیری کنیم که عملکرد صندوق نسبت به متوسط بازار بهتر بوده است. برای مثال از مقایسه نمودار بازده صندوق درآمد ثابت لوتوس پارسیان با میانگین بازدهی کل می ‌توان این طور نتیجه گرفت که این صندوق عملکرد بهتری نسبت به متوسط بازار داشته است یا نه.

نحوه مقایسه بهترین صندوق سرمایه گذاری مختلط و سهامی

از آنجا که صندوق های درآمد ثابت بیشتر دارایی خود را به اوراق با درآمد ثابت تخصیص می دهند و درصد کمی از دارایی ­‌های خود را روی سهام شرکت­ های پذیرفته شده در بورس سرمایه گذاری می کنند، لذا منطقی است چنانچه بازدهی یک صندوق درآمد ثابت را با میانگین بازدهی صندوق های درآمد ثابت مقایسه کنیم و بازدهی صندوق های مختلط و سهامی را که بیشتر ترکیب دارییشان سهام بورسی است را با بازدهی بازار و شاخص کل بورس مقایسه نماییم.

در ابتدا بد نیست بدانید بازار صندوق های مختلط و سهامی باهم، از بازار صندوق های درآمد ثابت بسیار کوچک تر است. به صورتی که مجموع ارزش دارایی‌ های صندوق های درآمد ثابت بیش از 150 هزار میلیارد است و این در حالی است که ارزش صندوق های سهامی و مختلط با هم، کمتر از 3 هزار میلیارد است. این موضوع بیانگر جوان بودن این بازار است، البته به تدریج به تعداد این صندوق ‌ها افزوده می ‌شود و صندوق ‌ها افزایش سقف خواهند داد و بازار صندوق‌ های سهامی و مختلط در آینده گسترش می یابد.

تمام معیارهایی که برای انتخاب صندوق درآمد ثابت مناسب گفته شد، برای صندوق های سهامی و مختلط هم کاربرد خواهد داشت، با یک تفاوت، تفاوت هم در مقایسه بازدهی صندوق است که در صندوق های درآمد ثابت منطقی است چنانچه بازدهی صندوق را با متوسط بازدهی کل صندوق های درآمد ثابت مقایسه کنیم، اما درمورد صندوق های سهامی و مختلط بهتر است بازدهی صندوق را با شاخص کل بازار بورس مورد بررسی قرار دهیم.

حتما برایتان جالب است : بهترین سرمایه گذاری با 10 میلیون تومان در ایران

به این دلیل که این صندوق ‌ها درصد بیشتر یا حتی اغلب سبد دارایی خود را به خرید سهام اختصاص می ‌دهند، لذا باید با شاخص کل مورد قیاس قرار گیرند. این صندوق ‌ها به صورت معمول نموداری از مقایسه عملکرد خود با شاخص کل بورس را روی سایت خود قرار می ‌دهند تا سرمایه ‌گذاران به راحتی بتوانند بررسی ‌های لازم را انجام دهند و صندوق مناسب را انتخاب نمایند.

بهترین زمان سرمایه گذاری در صندوق‌ های سرمایه گذاری

مطمئنا هر فرد تمایل به خرید در قیمت ‌های کمتر و فروش در قیمت ‌های بالا دارد، ولی باتوجه به این که ترکیب پرتفوی یک صندوق سهامی لزوما با شاخص‌ بازار سهام یکی نیست، بنابراین برای سرمایه گذاری در صندوق ‌های سهامی تنها در نظر گرفتن مثبت و یا منفی بودن شاخص‌ های بورس صحیح نیست. مدت زمان سرمایه‌ گذاری متناسب با استراتژی‌ ها و شرایط هر شخص متفاوت است. با این حال باید در نظر داشت که در بعضی صندوق‌ های سهامی در صورتی که فاصله بین زمان صدور تا ابطال شما کمتر از سه ماه باشد، جریمه ای بین 1 الی 5 درصد به شما تعلق می ‌گیرد.

نکات راهنمای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری

  • 1) بررسی عملکرد صندوق سرمایه گذاری در گذشته یکی از حائز اهمیت ترین نکاتی است که باید به آن توجه کنید. باید ارزیابی نمایید که عملکرد صندوق در زمان رکود بازار بورس چگونه بوده است؟ به منظور کسب اطلاعات در زمینه گذشته صندوق می توانید به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران مراجعه فرمایید.
  • 2) اگر بازار در شرایط رونق قرار داشته باشد و کسی قصد سرمایه گذاری کوتاه مدت را داشته باشد بهتر است در صندوق هایی سرمایه گذاری نماید که سهام بیشتری در پرتفوی دارد به خاطر این که با افزایش قیمت سهام صندوق هایی که سهام بیشتری در اختیار دارند رشد بهتری دارند و صندوق هایی که وجه نقد و یا اوراق مشارکت بیشتری دارند، رشد ارزش ندارند و گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری نیستند.
  • 3) می بایست مورد بررسی قرار دهید که آیا این صندوق سرمایه گذاری با هدف های بلندمدت سرمایه گذاری شما متناسب است یا خیر؟ چنانچه پاسخ شما خیر است باید بدانید که این انتخاب، بهترین انتخاب شما نیست، به خاطر این که ممکن است شما را به اهداف مورد نظرتان در زندگی نرساند.
  • 4) پیش از انتخاب صندوق باید تعیین کنید که بازه سرمایه‌ گذاری و شرایط اقتصادی شما به چه شکل است، به عنوان مثال آیا قصد سرمایه گذاری کوتاه مدت یا بلند مدت را دارید یا خیر؟ چنانچه بازه سرمایه ‌گذاری شما در شرایط عادی اقتصاد کم تر از 1 سال هست، صندوق‌ های درآمد ثابت بهترین گزینه جایگزین سپرده بانکی به حساب می آیند، همچنین چنانچه هدف سرمایه گذاری بلندمدت را دارید انتخاب سبد ترکیبی از چند صندوق مختلط و سهامی و یا خرید سبد شاخص کل یا چند شاخص اصلی گزینه مناسب می باشد.
  • 5) چنانچه صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت را انتخاب کردید، باید به مواردی مثل سایز صندوق؛ میزان سرمایه ‌ای که یک صندوق جذب کرده است، نوسان صندوق و مقایسه عملکرد صندوق با سایر صندوق ها توجه کنید.

نتیجه گیری و کلام آخر

  • ** نوع صندوق انتخابی با روحیات و میزان ریسک پذیری شما در تناسب باشد.
  • ** برای اطمینان بیشتر قادریم صندوقی را انتخاب کنیم که از ضامن نقدشوندگی برخوردار باشد.
  • ** چنانچه به دنبال دریافت سود به صورت ماهانه هستیم، بهتر است صندوقی را انتخاب کنیم که پرداخت سود دوره‌ ای داشته باشد.
  • ** به منظور انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری، صندوق ‌های گوناگون را با یکدیگر و با بانک و شاخص بورس مقایسه نماییم.
  • ** نوع صندوق و مقدار سرمایه گذاری، با توجه به بازه سرمایه گذاری شما اعم از کوتاه مدت یا بلند مدت و شرایط اقتصادی جامعه انتخاب گردد.

امیدوارم از این مطلب با عنوان راهنمای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری نهایت استفاده را برده باشید.

اگرهم هر گونه سوال یا ابهامی در مورد صندوق های سرمایه گذاری داشتید، حتما از بخش ارسال نظرات از ما بپرسید.

احسان رباط جزی
Ehsan.rj1998@gmail.com

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *