چنانچه در ایران زندگی می کنید، مطمئنا مطالعه پیش بینی آینده اقتصاد ایران در سال 1401 برای شما کاربرد دارد، چرا که تمامی سرمایه گذاری ها، بازارهای مالی، وضعیت معیشتی، نرخ تورم، توافق و یا عدم توافق در موضوع احیای برجام و … همگی در دل آینده اقتصاد ایران در سال 1401 جای می گیرد و از آنجایی که هنوز بخش بزرگی از سال 1401 دست نخورده باقی مانده است، مطمئنا دانستن آینده اقتصاد ایران در سال 1401 و به صورت کلی تخمین آینده اقتصاد ایران در دولت رئیسی می تواند دید سرمایه گذاری و اقتصادی بسیار خوبی به ما بدهد، پس به هیچ عنوان این مقاله را از دست ندهید و مطمئنا اگر دیر این مطلب را بخوانید، پشیمان خواهید شد!
فهرست مطالب
آینده اقتصاد ایران در سال 1401
هر ساله در هر کجای دنیا، فعالان اقتصادی کشورهای گوناگون پیش از آغاز سال جدید به بررسی مشکلاتی مانند تورم، نرخ ارز، شاخصه های اقتصادی و قدرت مالی مردم در سال جدید می پردازند، امسال هم با توجه به لایحه بودجه و نرخ تورم و نرخ افزایش دستمزدها که 57 درصد است، قرار است اقتصاد ایران در سال 1401 را به زبان خیلی ساده مورد بررسی قرار دهیم. اقتصاد ایران سال های سال است که تورمی است و زندگی اقشار گوناگون جامعه متاسفانه تحت تاثیر این موضوع قرار دارد.
لذا کنترل تورم موضوع حائز اهمیتی است که تعداد زیادی از مسئولان و سیاست گذاران دولت هم به آن تاکید دارند، ولی آن طور که بعضی از کارشناسان بیان می کنند، در سال 1401 ما همچنان تورم بالایی خواهیم داشت. در کنار هم قرار دادن تحلیل های نهادهای بین المللی از آینده اقتصادی ایران این را ثابت می کند که وضعیت بسیاری از شاخص ها، به نتیجه مذاکرات برجام و یا عدم توافق مجدد ایران با غرب بستگی دارد و این موضوع به خصوص در کوتاه مدت و میان مدت می تواند همه معادلات را برهم بزند و سمت و سوی اقتصاد ایران را به صورت کامل تغییر دهد ولی از اثر بلندمدت خبری نخواهد بود، چرا که زیرساخت های اقتصادی و پایه های بنیادی اقتصادی کشور مشکل دارد و تا زمانی که آن ها حل نشوند و یا در مسیر درست کردن آن ها قدم برنداریم، هیچ گونه مشکل بنیادی اقتصادی در ایران حل نخواهد شد!
حتما برایتان جالب است : پیش بینی بورس در سال 1401
البته در صورت اجرای بعضی سیاست های اصلاحی شرایط اقتصادی ایران با آنچه که امروز است متفاوت می شود. فعالان اقتصادی از طرفی بر این باورند که چنانچه برجام احیا شود، گشایش هایی را در اقتصاد شاهد هستیم، ولی از طرفی بیم هایی وجود دارد که حل کردن مشکلات عمده و بنیادی اقتصادی، نیازمند اقدامات بنیادین است و تنها با توافق هسته ای و حتی برداشته شدن تحریم ها برطرف نخواهند شد. 5 چالش بزرگ اقتصاد ایران که در گزارش اخیر مجمع جهانی اقتصاد هم به چشم می خورند، شامل بیکاری، وضعیت بد معیشتی مردم، سرخوردگی جوانان، رکود اقتصادی بلندمدت و بحران منابع طبیعی می باشد که به گفته آن ها نیاز است در تدوین برنامه هفتم توسعه به آن ها توجه خاصی شود.
بخشی از این موارد می توانند مستقیما و غیرمستقیم با احیای برجام کمرنگ تر شوند، قسمت هم بحران هایی را شامل می شود که چنانچه جدی گرفته نشوند، زیان های بسیاری را به همراه خواهند داشت. با استناد به آمار مربوطه متاسفانه فقر و بحران هایی مثل بیکاری و افزایش شدید قیمت ها مردم را نسبت به پیشرفت و احیای اقتصاد ضربه پذیر ایران، دلسرد و ناامید کرده است. بنابراین به صورت کلی در یک کلام به شما بگوییم آن چیزی که برای اقتصاد ایران در سال 1401 پیش بینی می شود، همان چیزی است که تا به حال شاهد آن بودیم و متاسفانه روند ادوار گذشته را ادامه خواهیم داد!!!
آینده اقتصاد ایران در دولت رئیسی
بر اساس برآوردهای انجام شده، رشد اقتصادی و متوسط نرخ تورم کشور در سال 1401 به ترتیب معادل 4.4 و 8 درصد است، در حالی که پیش بینی مرکز پژوهش های اتاق ایران از وضعیت اقتصاد کشور، با توجه به نامعلوم بودن چشم انداز رفع تحریم های اقتصادی، بسته به دو فرض یک این که تداوم وضعیت موجود که پیشرفت و تغییری ایجاد نمی شود و دو این که اعمال برخی اصلاحات ساختاری و نهادی تاچه حدی می تواند نتایج را نسبت به وضع فعلی متفاوت نشان دهد؟ تداوم وضع موجود، رشد اقتصادی حدود 9.2 درصد برای سال آینده و در ادامه کاهش رشد و رسیدن به محدوده 2.5 درصدی از سال 1402 را به همراه دارد و همین باعث می شود تا متاسفانه در سال 1400 تورمی در محدوده 60 الی 70 درصد را شاهد باشیم!
البته در صورت اعمال اصلاحات، رشد اقتصادی برای سال آینده حدود 8 درصد و پس از آن در محدوده 2 درصد و تورم هم بسته به شدت اصلاحات در بازه 20 تا 35 درصد پیش بینی می شود. بر اساس گزارشات نهایی بانک جهانی، نرخ رشد اقتصادی در سال 2021 معادل 1.5 و در سال 2022 معادل 1.7 درصد خواهد بود. همچنین طبق آخرین پیش بینی های صورت گرفته به وسیله صندوق بین المللی پول، رشد اقتصادی در سال 2022 به ترتیب معادل 2 درصد و نرخ تورم نیز برای سال مذکور 27.5 خواهد بود.
حتما برایتان جالب است : پیش بینی بازار خودرو در سال 1401
سیاست های پولی از جمه روش هایی به حساب می آید که در اقتصاد به عنوان نسخه های تجویزی برای کنترل تورم به کار گرفته می شود ولی این نکته را باید در نظر داشت که این نوع سیاست ها تنها سیاستی موقت و دوره ای محسوب می شوند و قادرند موقتا تورم را کنترل کند، بنابراین چنانچه تورم ناشی از افزایش تقاضا باشد، سیاست های پولی و مالی می تواند وضعیت را کنترل نماید ولی تورم فعلی کشور ریشه در کاهش شدید عرضه دارد! البته این را هم بایستی در نظر داشت که مشکلات داخلی و تحریم ها موجب شده است که عرضه در کشور شدیدا کم شود، لذا به منظور کنترل تورم می بایست اقداماتی بلندمدت و اثربخش در راستای افزایش تولید در داخل کشور به ویسله کارگزاران در دستور کار قرار گیرد. نکته حائز اهمیت دیگر این که رفع موانع تولید در داخل کشور، به هیچ وجه ساده نخواهد بود و از طرفی هم می بایست در حوزه های بین المللی پیشرفت هایی را داشته باشیم و مراودات اقتصادی و بخش صداراتی خود را بهبود بخشیم تا بتوانیم با مشکلات ناشی از تحریم ها کنار بیایم.
آینده اقتصاد ایران در سال 1401
همه موارد گفته شده موجب می شود تا نرخ فقر در سال های اخیر روندی صعودی به خود بگیرد و طبق برآوردها به رقم بی سابقه 28.8 درصد در سال 1399 نیز برسد و در سال 1401 قطعا این عدد بیشتر هم خواهد شد. ضمن این که با چشم انداز بیان شده درباره متغیرهای رشد اقتصادی و تورم و در صورت تداوم وضعیت موجود، توجه جدی به وضعیت رفاهی خانوارها الزامی است. در این شرایط درباره عدم امکان تداوم سیاست های اقتصادی اشتباه پیشین، فرصتی تاریخی برای اصلاحات ساختاری در اقتصاد ایران در اختیار قرار داده که می تواند روندهای بلندمدت اقتصاد ایران را در مسیر درست قرار دهد. نگاهی گذرا بر لایحه بودجه سال 1401 نشان از اراده نسبی دولت درباره آغاز تحولات ساختاری مذکور دارد، ولی با این وجود ذکر این موضوع الزامی است که اصلاح ساختاری بودجه، گام نخست در راستای اصلاحات ساختاری اقتصاد ایران به حساب می آید و نیاز است دولت در راستای کاهش پایدار تورم و نابرابری و همچنین اصلاح روند بلندمدت رشد اقتصادی، اصلاحات جدی در دیگر حوزه ها از جمله نظام بانکی، نظام ارزی، نظام قیمت گذاری را پیگیری کند.
در خصوص با لایحه بودجه هم نکته حائز اهمیت راجب نرخ هایی است که برای دلار در نظر گرفته شده است. دولت دلار 23 هزار تومانی را برای سال آینده پیشنهاد داده است. بحث نفت با نرخی خوش بینانه که 60 دلار است و از طرفی در فروش نفت نیز 1 میلیون و 200 هزار بشکه را به طور روزانه پیش بینی کرده است. همچنین می بایست به صنعت پتروشیمی که بسیار در اقتصاد ایران در سال 1401 و همین طور اقتصاد ایران سال 1401 نگاهی انداخت. در این راستا می توان گفت فرصت های مهم روبروی این صنعت، احتمال کاهش تحریم ها، توسعه میدان عظیم پارس جنوبی، توسعه مناطق ویژه اقتصادی پتروشیمی، گسترش عرضه اتیلن و ایجاد مناطق آزاد جدید است.
حتما برایتان جالب است : تاثیر احیای برجام بر بورس ایران
تهدیدها شامل تأثیر همه گیری کرونا بر مصرف محصولات پتروشیمی، عدم ورود سرمایه گذاران اروپایی به علت ترس از جریمه های آمریکا، امکان رویارویی نظامی ایران و آمریکا، نگرانی درباره کاهش تولید نفت، کم تر بودن قیمت محصولات پتروشیمی در ایران در قیاس با بازارهای بین المللی و فسخ قراردادهای موجود با شرکت های داخلی می باشد، ولی همچنان می بایست به تحلیل اقتصاد ایران 1401 بر اساس نگاه اکومونیست ها و کارگزارام دولتی امیدوار بود، به این خاطر که با تعهد به برقراری بندهای لایحه بودجه پیشنهادی می توان در بسیاری از مواقع شاهد کاهش نرخ هایی مثل بیکاری و تورم بود. با توجه به شروع جنگ میان روسیه و اوکراین قیمت هر بشکه نفت چیزی معادل 100 دلار است که شاهد افزایش قیمت از 60 دلار بوده ایم که این افزایش بعد از 7 سال در اقتصاد ایران رخ داده است.
نکات بی اندازه خفن درباره اقتصاد ایران در سال 1401
1) با توجه به تورم 40 درصدی سال 1400 و با فرض انعقاد برجام و تداوم رشد قیمت های جهانی انرژی، فلزات و همین طور اثرات تورمی حذف ارز 4200 تومانی، انتظار می رود در سال 1401 نرخ تورم اقتصاد ایران در محدوده 30 الی 25 درصد باشد.
2) نظر به احتمال بالای نتیجه بخش بودن مذاکرات هسته ای در اذهان فعالان اقتصادی و عموم مردم، در حال حاضر انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده و همین موضوع باعث شده است تا از سرعت افزایش قیمت کالاها و خدمات کمی کاسته شود. لذا این طور انتظار می رود تا نیمه اول سال 1401 شاهد کنترل انتظارات تورمی باشیم. با این وجود در صورت پیروزی جبهه جمهوری خواهان آمریکا در انتخابات کنگره و سنا در آبان ماه سال 1401، برآورد با احتمال بالا مجددا روند انتظارات تورمی افزایشی می شود و در نیمه دوم سال هم مجددا افزایش نرخ تورم را شاهد خواهیم بود.
3) در سال 1400 حجم نقدینگی بالغ بر 4600 هزار میلیارد تومان با رشد نقدینگی حدود 40 درصد ثبت شد. در صورت تداوم ناتراز بودن های بودجه ای و بانکی کشور به رغم بهبود ناترازی تجاری، پیش بینی می شود رشد نقدینگی سال 1401 به حدود 30 درصد برسد که در این صورت در پایان سال جاری حجم نقدینگی کشور به حدود 6 هزار میلیارد تومان می رسد.
4) با فرض میانگین قیمت دلار 30 هزار تومان در سال 1401، قدرت دلاری حجم نقدینگی کشور به حدود 200 میلیارد دلار می رسد. نکته حائز اهمیت اینجاست که قدرت دلاری حجم نقدینگی در سال های ۱۳۹۰، ۱۳۹۲، ۱۳۹۶، ۱۳۹۷ به ترتیب معادل ۲۶۱، ۲۰۰، ۳۷۸ و ۱۷۰ میلیارد دلار بوده است.
5) در بخش تجارت خارجی از حیث صادرات و واردات بایستی اشاره کرد در سال 1400 معادل ۱۲۲ میلیون تن کالا به ارزش ۴۸ میلیارد دلار به کل دنیا صادر شد که این میزان 14 میلیارد دلار بیشتر از سال پیش بوده و رشد 41 درصدی را تجربه کرده است. ضمنا در سال 1400 بیشتر از ۴۰ میلیون تن کالا به ارزش ۵۲ میلیارد دلار وارد کشور شد. میزان کالاهای وارداتی در سال ۱۴۰۰ در قیاس با سال ۹۹ هم رشد ۲۱ درصدی در وزن و ۳۶ درصدی در ارزش را تجربه کرد.
حتما برایتان جالب است : نوسان گیری در بازار ارز دیجیتال با راهنمای گام به گام
به علت رشد قیمت های جهانی نفت و فرآورده های آن، این ظور پیش بینی می شود که همچنان شاهد بهبود وضعیت بخش تجارت خارجی کشور باشیم. بایستی تاکید شود که در سال 1400 کسری های تجاری غیرنفتی معادل 4 میلیارد دلار بوده که در صورت عدم مدیریت و سختگیری و سامان دهی واردات، احتمال افزایش کسری های تجاری غیرنفتی در سال جاری وجود خواهد داشت.
6) تولید ناخالص داخلی کشور با نفت و بدون نفت در 9 ماه سال 1400 به قیمت های ثابت سال 1395 نسبت به دوره مشابه سال پیش به ترتیب از افزایش 4.1 و 3.4 درصدی برخوردار بوده است. انتظار تداوم رشد اقتصادی مثبت در سال 1401 در محدوده 5 الی 6 درصدی وجود خواهد داشت. این رشد اقتصادی مثبت به علت سرریز اثرات رشد ارزش افزوده بخش نفت، رشد صادرات فرآورده های نفتی و فلزات و همین طور فعال شدن بنگاه های تولیدی و خدماتی بعد از دوران کروناست و رشدی درون زا به شمار نمی رود.
همان طور که در ابتدای مقاله قول دادیم، سعی کردیم در این مقاله آینده اقتصاد ایران در سال 1401 را به صورت واقع بینانه برای شما بررسی کنیم، لذا سعی کنید از این مقاله به عنوان یک مطلب مرجع، دید سرمایه گذاری و فعالیت بگیرید ولی به تنهایی آن را مبنایی برای سرمایه گذاری قرار ندهید، چرا که این مطلب احتمالات کلی را ارزیابی کرده است.
همچنین اگر دوست دارید پر پتانسیل ترین ارزهای دیجیتال را هم بشناسید، حتما این مقاله را همین الان بخوانید.
آینده اقتصاد ایران در سال 1401 از نظر شما چگونه است؟
