اگر در بازارهای مالی مختلف فعالیت کرده باشید، احتمالا اصطلاح فومو در بازار مالی را شنیده اید. جایی که شما ترس از دست دادن سودهایی که می توانستید به دست بیاورید را دارید و به همین دلیل در قیمت های بالا یک دارایی را خریداری می کنید و برای این خرید هیچ دلیل منطقی، استراتژی و برنامه از پیش تعیین شده ای نداشته اید و تنها با دیدن سودها در روندهای اخیر، دوست ندارید دیگر از سودهای دیگر بازار جا بمانید، اینجاست که فومو در بازار مالی خودش را نشان خواهد داد و دقیقا همینجاست که باید به خودتان مسلط باشید و استراتژی معاملاتی مناسبی برای خود در نظر بگیرید تا درگیر فومو در بازار مالی مختلف نشوید.
در ادامه علاوه بر این که می گوییم فومو چیست و در چه مواقعی پیدایش می شود، خواهیم گفت که چگونه می توانید با آن مقابله کنید، پس تا انتها همراه ما بمانید.
فهرست مطالب
فومو در بازار مالی
سندروم FOMO در حقیقت یک وضعیت روانی می باشد که از ترس و اظطراب فرد به خاطر از دست دادن فرصت هایی در جایی، در شرایطی و یا در بازاری ناشی می شود. این سندرم، نوعی نگرانی شدید و دلهره درونی نسبت به جا ماندن و بی خبر ماندن از تغییرات به خصوص امروزه در فضای مجازی و شبکه های اجتمایی است، ولی در این مطلب ما قصد داریم از جبنه بازارهای مالی به فومو و تاثیرات آن نگاه کنیم و بازارهای مالی بورس و ارزهای دیجیتال و تاثیرات فومو بر آن ها را برای شما شرح دهیم.
مثلا می شنویم که قیمت بیت کوین قرار است به شدت افزایش یابد، یا این که چنانچه در سال فلان هزار تومان رمزارز خریده بودیم، در حال حاضر میلیاردر بودیم. این جملات چه حسی را در شما به وجود می آورد؟ بیشتر اوقات در حال نگاه کردن به نمودار قیمتی هستید و این طور فکر می کنید که علائم صعودی در بازار را دیده اید؛ در این زمان بایستی تصمیم گیری کنید که کمی صبر کنید تا اطمینان یابید و با قیمت مناسب تری وارد خرید شوید یا هم اکنون برای خرید اقدام کنید.
در صورتی که تمایل دارید در ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین، اتریوم و … سرمایه گذاری امن کنید و از امتیاز 10 درصد تخفیف کارمزد در معاملات رمزارزها بهره مند شوید، میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید؛
سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال
سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال
می توان این طور گفت که در این لحظه افکاری که شما را برای خرید مجبور می کنند، چه احساسی هستند و چه نوعی دارند؟ چنانچه من در حال حاضر نخرم، فردا باید با قیمت بالاتری همین سهم یا ارز را خریداری کنم یا چنانچه الان نخرم، به خاطر افزایش قیمت، فلان مقدار از سود من کسر خواهد شد. این افکار موجب می شود که تریدر و یا سرمایه گذار، تصمیم گیری های هیجانی را جایگزین تصمیم گیری های منطقی و تحلیلی نماید و به فومو مبتلا گردد.
بنابراین این افراد بدون تفکر بیشتر و به این منظور که به اصطلاح کرم درون خود را آرام کنند، برای خرید هیجانی اقدام می کنند. هنگامی که در بازارهای مالی شرایط و جو حاکم به صورتی باشد که تعداد تریدرها هیجانی بیش از اندازه باشد، که تریدرها احساسی برای جا نماندن از بازار روی دست هم دیگر خرید کنند و موجب افزایش قیمت ها شوند را اصطلاحا بازار وارد فاز فومو شده می نامند. در بخش بعدی به این که چه بازارهایی فومو دارند و در ادامه به فومو در بورس و ارزهای دیجیتال اشاره خواهیم داشت؛
فومو در چه بازارهایی وجود دارد؟
همان طور که گفتیم به زبان ساده فومو ترس جا ماندن از سود است و این در هر بازاری امکان دارد رخ دهد. در بورس ایران نیز تا حدی در سال های 1398 و 1399 این فومو را شاهد بودیم؛ به صورتی که شاهد بودیم پس از خبر شیوع کرونا و سقوط بازارهای مالی جهان، شرایط بازار بورس ایران به صورتی بود که فوموی بازار بر ترس تاثیر کرونا بر عملکرد شرکت ها غلبه کرد و موجب شد تا بعضی از سهم ها بدون توجه به این شرایط تا چند برابر رشد قیمتی داشته باشند.
همچنین در سال 1400 با فومو در بازار ارزهای دیجیتال نیز طرف بودیم و باید در نظر داشت که به صورت معمول فومو را برای ارزهای دیجیتال بیشتر به کار می بریم تا سایر بازارهای مالی، به این خاطر که صعود شدید قیمت ارزهای دیجیتال در دهه گذشته موجب شده تا مردم ارزهای دیجیتال را با سودهای فضایی در خاطر خود ثبت کنند. مقایسه هایی که با گذشته و حال می کنند نیز در نقش ایجاد فومو برای ارزهای دیجیتال، بسیار موثر هستند.
فومو در بازار بورس
ترس از دست دادن (فرصت، سود، لذت، یک تجربه بکر و …) امکان دارد به گرفتن تصمیمات غیر منطقی در فرد منتهی گردد. ترس و طمع یکی از فرآیندهای احساسی مرسوم در میان سرمایه گذاران به حساب می آید که امکان دارد به خطاهای سرمایه گذاری در فرد منتهی گردد. در دنیای تجارت و به خصوص معامله گری در بازارهای سرمایه، سندروم FOMO در حقیقت یک وضعیت روانی است که ناشی از ترس فرد به جهت از دست دادن فرصت های سوددهی می باشدکه در بازار وجود دارد.
حتما برایتان جالب است : ریسک سرمایه گذاری در بورس ایران
در این شرایط امکان دارد سرمایه گذار فکر کند که سایر افراد در حال بردن سودهای بسیار زیاد هستند و وی از آن ها جا مانده است! در این وضعیت یک سرمایه گذار باید بر این احساسات در فرآیند سرمایه گذاری غلبه کند و تنها بر اساس جمع آوری اطلاعات مفید و موثر، تحلیل کارشناسی شده، مدیریت سرمایه و شرایط روانشناختی بازار در قالب یک استراتژی مشخص، مدون و آزمون یافته تصمیم گیری و اقدام کند.
به عنوان مثال در بورس، بسیاری از معامله گران مبتدی و عموما جوان، با باز شدن یک نماد، سهام موجود را می فروشند و برای خرید سهام باز شده، بدون مطالعه و تحلیل و برسی ارزندگی آن و بدون هیچگونه طرحی هجوم می برند و معمولا در صف های خرید چند میلیونی قرار می گیرند، با این وجود که می داند امکان خرید سهم با این حجم از صف در آنروز وجود نخواهد داشت، ولی همچنان سرمایه و وقت خود را هدر می دهند که در واقع این همان تاثیر سندروم فومو است.
همان طور که گفتیم، در سال 1399 و حتی 98 شاهد این موضوع در بازار بورس بودیم تا جایی که افراد برای این که از سودهای بازار عقب نمانند، خانه و ماشین زیر پای خود را به فروش رسانده و پول آن ها را وارد بازار بورس کردند ولی اکثر آن ها نتوانستند به موقع از سهم های مورد نظر خارج شوند و یا با ضررهای قابل توجهی از آن سهم ها خارج شده اند و یا با خوش باوری انتظار این را دارند تا مجددا سهام ها به آن قیمت های تاریخی برسند که بعید است این موضوع را در کوتاه مدت و یا حتی میان مدت شاهد باشیم.
فومو در بازار ارزهای دیجیتال
فومو در بازار ارزهای دیجیتال باعث می شود تا رسانه های اجتماعی بتوانند رفتار سرمایه گذاران را شناسایی نمایند. ماهیت اصلی فومو در کریپتو را می توان در مفهوم تفکر گله ای شناسایی نمود؛ به صورتی که همایش های غیر منطقی برای خرید رمزارزها با رفتار گله ای رخ می دهد. در نهایت، رکورد جدیدی برای سرمایه گذاری در یک نوع رمزارز ثبت خواهد شد. به عنوان مثال می توان به افزایش ارزش بیت کوین در سال های اخیر اشاره کرد. با این حال، فومو همیشه موجب افزایش حرکت قیمت رمزارزها نمی شود، به این خاطر که اشتباهات آشکاری هم در این بین اتفاق می افتد که سرمایه گذاران به علت احساس فومو از آن اطلاعی ندارند!
می توان گفت عدم وجود چشم انداز بلند مدت برای سرمایه گذاری، اعتماد بیش از حد و یا خیلی کم، عدم تمایل به انتظار و یا انتظار بیش از حد، از معایب به حساب می آید که فومو در بازار کریپتو به همراه دارد. به صورت خلاصه، تصمیم گیری به منظور خرید رمزارز با فومو موجب خواهد شد تا میزان ریسک پذیری سرمایه گذاران افزایش یابد. در صورتی که تصمیم گیری مطابق با احساس فومو در این بازار مدیریت نشود، از برنامه های تجاری خود به تدریج دور خواهید شد و سرانجام، شما موجب گسترش احساساتی از قبیل حرص، حسادت و هیجان بسیار زیاد در هر نوع خرید رمز ارز خواهید شد.
حتما برایتان جالب است : بهترين زمان خريد ارز ديجيتال + نکات طلایی خرید رمزارز
به عنوان مثال در بازار ارزهای دیجیتال قیمت بیت کوین بین سال های 2009 تا 2010، کم تر از 1 دلار بود، ولی پس از سال 2011 قیمت بیت کوین خیلی ناگهانی افزایش یافت و به بالای 32 دلار رسید. در این بین رسانه های اجتماعی گوناگون اعلام کردند که چنانچه ارز دیجیتال بیت کوین در سال 2010 خریداری کرده بودید، الان ثروت شما چندین برابر شده بود، از همین روی ترس از دست دادن یا فومو در این زمان موجب شد تا مردم سریعا به فکر خرید بیت کوین بیفتند.
همچنین در سال 2017 افراد به دلیل احساس فومو یا ترس از دست دادن به سمت بازار کریپتو هجوم بردند که این هجوم بی سابقه موجبات افزایش 1800 درصدی قیمت بیت کوین را فراهم کرد و فومو موجب شد تا مردم رمز ارز بیت کوین را در بیشترین قیمت خود خریداری کنند و وضعیت سرمایه گذاری بدی را تجربه کنند.
دلیل اجتناب معامله گران حرفه ای از FOMO چیست؟
می توان فومو را دشمنی واقعی برای یک تریدر به حساب آورد، لذا افرادی که قصد دارند تا به یک تریدر حرفه ای تبدیل شوند، می بایست فومو را از رفتار خود حذف کرده و یا به دقت آن را مدیریت کنند. یکی از حائز اهمیت ترین دلایل برای اجتناب از فومو در معامله گری، عادت کردن به معاملات ضعیف است و این بدین معنی است که شما با هر بار استفاده از فومو در معاملات یاد خواهید گرفت که چگونه ضعف های خود را در یک معامله بیشتر کنید. تاثیرات این بخش از فومو در تصمیم گیری برای معادلات، بعد از گذشت یک زمان تقریبا کوتاه نمایان می شود.
به عنوان مثال امکان دارد که حتی از معامله فومو نیز سود بسیار بالایی به دست آورید، ولی در انتها برآیند سودآوری شما منفی شود! دومین دلیل اجتناب کردن از فومو در معامله گری این است که ضررهای فاجعه بار احساس نخواهد شد، به این خاطر که ترس از دست دادن به قدری پررنگ است که ضررهای زیاد اهمیت چندانی نخواهند داشت. حتی بعضی از افراد که از فومو برای معامله در بورس و ارز دیجیتال استفاده می کنند؛ در واقع آن ها این تفکر را دارند که با گذشت زمان و ارزش قیمت سهام می توانند ضررهای گذشته را جبران کنند. در صورتی که اصلا این طور نیست.
روش های مقابله با فومو در سرمایه گذاری
افرادی که در سرمایه گذاری به سندروم فومو مبتلا می شوند، می بایست یک سری کارهایی را انجام دهند تا قادر شوند آن را برطرف نمایند، به این خاطر که هر چه بیش تر این وضعیت نگرانی در افراد باقی بماند، نه تنها موجب ضرر مالی می شود، بلکه ضرر جانی نیز به همراه خواهد داشت. بنابراین در ادامه به 6 راه برای مقابله با فومو در سرمایه گذاری اشاره کردیم؛
1) داشتن استراتژی : یکی از حائز اهمیت ترین موارد این است که یک استراتژی معاملاتی مناسب برای خود تعبیه کنید. پیش از این که برای ورود به بازار مالی اقدام کنید، باید در ابتدای امر تکلیف خودتان را مشخص کنید که چه چیزی از بازار می خواهید؟ تا چه حد سود را در ازای چه میزان ریسکی می پذیرید؟ انتظار شما از بازار چیست و بر اساس همان برای خودتان و پولتان برنامه ریزی کنید که تکلیف خودتان را بدانید تا درگیر هیجانات و اخبارهای مختلف در بازار نشوید.
حتما برایتان جالب است : چگونه در بازار نزولی سود کنیم؟
بنابراین در این صورت است که می توانید از انجام معاملات خود اطمینان داشته باشید و ترس، طمع و هیجان را از فرآیند معاملاتی و سرمایه گذاری خود حذف نمایید. چرا که با داشتن استراتژی، دیگر اخبار و اتفاقات بازار قرار نیست به سادگی در شما اثر بگذارد و معاملاتتان را به سرعت تحت تأثیر قرار دهد. البته کسب اخبار موثق برای معامله بر اساس استراتژی خودتان مورد نیاز است، ولی نه این که فقط معاملاتتان را بر پایه اخبار انجام دهید.
2) باور به خویشتن : این که به خودتان باور داشته باشید، اصل مهم دیگر در فرآیند سرمایه گذاری به حساب می آید. زمانی که به خودتان باور داشته باشید، بدون استرس و با داشتن اعتماد به نفس بالا معاملات خود را یک به یک انجام خواهید داد.
3) کنترل هیجانات : راه حل سوم کنترل هیجانات می باشد. این که پیش از انجام معاملات برای آرام کردن جسمانی خود اقدام کنید. نفس عمیق بکشید و در ادامه با دور کردن هیجانات خود برای خرید و فروش خود مطابق با استراتژی که از پیش تعیین کردید اقدام کنید. این را در نظر داشته باشید که چنانچه احساس هیجان می کنید، پیش از کنترل آن به هیچ وجه برای خرید یا فروش اقدامی انجام ندهید، چرا که در آن زمان گرفتن تصمیم منطقی بسیار سخت خواهد بود.
4) دوست داشتن خود : همواره باید خودتان را دوست داشته باشید. برای خودتان هدیه بخرید و برای خود ارزش قائل باشید. در این صورت به این خاطر که می دانید ارزش شما بیش تر از پولتان است، استرس و نگرانی کمی از شما دور خواهد شد و به این ترتیب به امراض گوناگون جسمی و روحی دچار نخواهید شد.
5) سرمایه گذاری با پول مازاد : مورد دیگر اینجاست که حتما باید پول مازاد خود را برای سرمایه گذاری در بازارهای مالی گوناگون و به ویژه در بازارهای که ریسک سرمایه گذاری در آن ها زیاد است وارد کنید، تا نگران این نباشید که اگر متضرر شوید دیگر همه چیزتان را از دست خواهید داد.
6) دانستن شرایط بازار : واقعیت این است که یک طرف بازار سرمایه سوددهی قرار دارد و طرف مقابل ضرر، بنابراین سرمایه گذار موفق کسی است که با استفاده از تحلیل، میزان سوددهی خود را افزایش و میزان ضرر را کاهش دهد؛ چنانچه هم ضرر کند نگران نخواهد شد، چرا که به خود باور دارد که می تواند در معاملات بعدی آن ضرر را به بهترین شکل جبران کند و می دانید که همیشه می تواند برآیند معاملات خود را مثبت و سودده نگه دارد.
نتیجه گیری و کلام پایانی
همان طور که دیگر یاد گرفتید، فومو نتیجه یک واکنش احساسی در شرایط خاص و برای جا نماندن از بازار می باشد که در معامله گران بسیار دیده می شود و نتیجه آن افزایش قیمت دارایی هاست. امکان دارد این واکنش در شرایط گوناگون کار درست و یا غلطی محسوب شود. به بیان دیگر نمی توان گفت که فومو همیشه بد است.
چرا که امکان دارد در شرایطی خاص از بازار صلاح این باشد که شما جفت پا بپرید داخل گود و زمانی دیگر همین عامل موجب ضررهای بزرگی برای معاملات شما شود. ولی به صورت کلی توصیه می کنیم که برای کاهش مقدار ریسک، همیشه از فومو و معاملات احساسی اجتناب فرمایید. این جمله را همیشه گوشه ذهن خود داشته باشید که “همه سودهای بازار مال شما نیست” و همواره تلاش داشته باشید تا تصمیماتتان را از روی منطق و استراتژی معاملاتی خود بگیرید و از هیجانات کاملا دور باشید.
همان طور که ابتدای مقاله به شما قول دادیم، در این مقاله به بررسی فومو در بازار های مالی پرداختیم.
همچنین اگر دوست دارید با رمز ارزهای ارزان و آینده دار بازار کریپتو آشنا شوید، مطالعه این مطلب اکیدا توصیه می شود.
به نظر شما فومو در کدام بازار مالی میتواند بیشتر اثرگذار باشد؟